Jak napisał wtorkowy "Dziennik Gazeta Prawna", "Państwo pozwie Kościół, a ściślej Muzeum Narodowe w Warszawie Bazylikę Mariacką w Gdańsku o zwrot 18 średniowiecznych dzieł sztuki". "Chodzi o dzieła unikalne na skalę europejską, takie jak np. tablice Dziesięciorga Przykazań, rzeźbę Pięknej Madonny z 1410 r., ołtarze, skrzynie i świeczniki. Na początku lat 90. zostały one wypożyczone z Muzeum Narodowego bazylice, która teraz nie chce ich oddać" - napisano.
Zabytki sztuki średniowiecznej pochodzą z historycznego wyposażenia bazyliki, znajdują się jednak pod prawną i merytoryczną opieką Muzeum Narodowego w Warszawie; stały się one własnością Skarbu Państwa, zgodnie z dekretem o mieniu porzuconym i poniemieckim z 1946 r.
Rzeczniczka Muzeum Narodowego Katarzyna Wakuła przypomniała komunikacie, że muzeum jest prawnym właścicielem retabulów i zabytków sztuki zdobniczej, które na podstawie umów użyczenia znalazły się w Bazylice Mariackiej w Gdańsku na początku lat 90. "Po wygaśnięciu ostatniej z umów w 2004 roku, proboszcz Bazyliki Mariackiej w Gdańsku odmówił podpisania kolejnych umów użyczenia" - napisała.
Zabytki sztuki sakralnej, będące w posiadaniu niemieckiej gminy ewangelickiej przy kościele Mariackim (Marienkirche) w Gdańsku, na polecenie niemieckiej administracji ewakuowane były w 1945 r. poza miasto. Po przejściu frontu wojennego rozpoczęła się ze strony polskiej akcja ich odszukiwania i zabezpieczania zlecona Muzeum Narodowemu. "Obiekty pozostające dziś własnością Muzeum Narodowego w Warszawie podczas ewakuacji zostały podzielone na elementy, po przewiezieniu do muzeum zidentyfikowane, zostały scalone, poddane konserwacji i od 1947 roku udostępnione zwiedzającym w stałych galeriach, gdzie wciąż służą celom publicznym" - czytamy w komunikacie.
Jak napisała Wakuła, "w latach 80. ubiegłego wieku proboszcz kościoła Mariackiego w Gdańsku ks. infułat Stanisław Bogdanowicz zaczął wysuwać roszczenia wobec Muzeum Narodowego w Warszawie, a także Muzeum Narodowego w Gdańsku, ignorując dwa najważniejsze względy prawne: brak ciągłości prawnej między niemiecką gminą ewangelicką, pod zarządem której Kościół Mariacki pozostawał od 1572 do 1945 r., a Kościołem Katolickim w Polsce oraz tytuł prawny do zabytków, którym dysponuje Muzeum Narodowe w Warszawie".
"Pomijany jest także interes społeczny i rygorystyczne wymogi bezpieczeństwa dotyczące przechowywania zabytkowych dzieł sztuki. W celu uregulowania sytuacji prawnej, Muzeum Narodowe w Warszawie wystąpiło w 2010 roku z wnioskiem do Bazyliki Mariackiej w Gdańsku o zawarcie ugody i podpisanie umowy użyczenia oraz dopuszczenie konserwatorów do obiektów zabytkowych klasy europejskiej, które bez koniecznej opieki i zabezpieczeń pozostają w Bazylice. Muzeum Narodowemu w Warszawie zależy na polubownym rozwiązaniu zaistniałego sporu poprzez doprowadzenie do zawarcia nowej umowy depozytowej, umożliwiającej Muzeum dokonywanie oględzin konserwatorskich i ochrony przysługującego mu prawa własności do zabytków. Do tej pory Bazylika Mariacka w Gdańsku odmawia zawarcia umowy i dopuszczenia służb konserwatorskich Muzeum Narodowego w Warszawie do oględzin stanu zachowania obiektów" - napisała Wakuła.
* Muzeum Narodowe skarży Bazylikę Mariacką. Kościół nie chce oddać dzieł sztuki
* Agnieszka Morawińska nowym dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie
* Muzeum Narodowe zrzuca reklamy i inwestuje w iluminację
Rzecznik ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego Maciej Babczyński poinformował, że Muzeum Narodowe w Warszawie nie złożyło pozwu sądowego przeciwko Bazylice Mariackiej. Przypomniał, że na prośbę ministra kultury pozew Muzeum Narodowego o zwrot zabytków, które na podstawie umów użyczenia znalazły się w Bazylice Mariackiej w Gdańsku na początku lat 90., został wycofany w kwietniu 2010 roku.
"Zaproponowano wówczas, aby spór rozstrzygnąć przez podpisanie umowy długoterminowego depozytu, która pozwoliłaby na pozostawienie obiektów w bazylice, a jednocześnie - wykonywanie opieki konserwatorskiej przez Muzeum Narodowe. Minister Kultury stoi na stanowisku, że tego typu obiekty - przygotowywane do określonych miejsc, powinny w tych miejscach pozostać i nie wyklucza możliwości rozwiązań prawnych przenoszących prawo własności zabytków na rzecz Bazyliki Mariackiej w Gdańsku" - oświadczył Babczyński.
Proboszcz Bazyliki Mariackiej w Gdańsku, ks. infułat Stanisław Bogdanowicz zapowiada, że nie odda Muzeum Narodowemu w Warszawie 18 unikalnych średniowiecznych zabytków ze świątyni. "Przecież to wygląda na jakąś prowokację albo dywersję" - powiedział zdenerwowany. Jak oświadczył we wtorek, "dzieł sztuki nie odda, bo od wieków należą one do Bazyliki Mariackiej, są historyczną własnością świątyni i w niej powinny pozostać". "Jak by to wyglądało, co by oznaczało dla Gdańska: największy kościół ceglany, miliony ludzi go odwiedzą w przeciwieństwie do dość nikłej frekwencji muzealnej, ta świątynia jest wizytówką Gdańska i Polski" - mówił wzburzony. Proboszcz liczy się z tym, że może dojść do procesu. Przypomniał, że spór o zabytki z warszawskim muzeum trwa od 1979 r., gdy został proboszczem Bazyliki Mariackiej. Poinformował, że Muzeum Narodowe w Warszawie posiada jeszcze siedem dzieł sztuki będących własnością bazyliki. Jak ocenił, państwo je zagarnęło w 1946 r., na mocy komunistycznego dekretu o mieniu poniemieckim i porzuconym. Twierdzi, że zabytki są w dobrym stanie i pod dobrą ochroną.
CZYTAJ TEŻ:
* Muzeum Narodowe skarży Bazylikę Mariacką. Kościół nie chce oddać dzieł sztuki
* Agnieszka Morawińska nowym dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie
* Muzeum Narodowe zrzuca reklamy i inwestuje w iluminację
Wiadomości z Twojego miasta prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
Prześlij nam swój artykuł lub swoje zdjęcia. Nie masz konta? Zarejestruj się!
Masz firmę? Dodaj ją za darmo do Katalogu Firm.
Organizujesz imprezę? Poinformuj nas!
echodnia Drugi dzień na planie Ojca Mateusza
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?