Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Podziurawił go diabeł

Agata Markowicz
W medycynie ludowej dziurawiec zwany był także jako przestrzelon, dzwonek czerwony, obieżyświat. Niektórzy do teraz mówią o nim „świętojańskie ziele”, bo zaczyna kwitnąć w okolicy imienin świętego Jana (24 ...

W medycynie ludowej dziurawiec zwany był także jako przestrzelon, dzwonek czerwony, obieżyświat. Niektórzy do teraz mówią o nim „świętojańskie ziele”, bo zaczyna kwitnąć w okolicy imienin świętego Jana (24 czerwca). Na stałe przylgnęła do niego jednak nazwa dziurawiec. Bo jeśli liście i kwiaty tej rośliny obserwować pod światło – dostrzeżemy na nich tysiące jasnych punkcików.

Legenda głosi, że ziele dziurawca podziurawił diabeł, bo pozazdrościł wszystkim ziemskim istotom leczniczych właściwości tej rośliny.

– Zazdrosny czart musiał się mocno napracować, skoro w medycynie ludowej dziurawiec znany był jako roślina „o tysiącu dziur” – śmieje się Barbara Pelczar, specjalistka w zakresie zdrowej diety z Instytutu „Biomat” w Katowicach. – W rzeczywistości nie są to wcale dziureczki, tylko małe zbiorniczki olejku lotnego, który nadaje roślinie delikatny balsamiczny aromat.


Panaceum na choroby

Dziurawiec cieszył się od wieków wiarą i zaufaniem ludzi. Nasi pradziadowie uważali go za wszechlek i aplikowali chorym na bez mała wszelkie dolegliwości. Z czasem ludowa wiedza zyskała uznanie zielarskiego świata nauki.

Do dzisiaj „świętojańskie ziele” cieszy się popularnością w wielu krajach. Wszędzie cenione jest ze względu na przeciwzapalne, bakteriobójcze i uspokajające właściwości.
– Dziurawca nie powinno zabraknąć w żadnej domowej apteczce – mówi Barbara Pelczar. – Dlatego namawiam zarówno do zbierania tego ziela, a właśnie teraz jest najlepsza ku temu pora, jak również do samodzielnej jego uprawy. Dziurawiec znakomicie udaje się wysiany w domowym ogrodzie albo na działce. To nie tylko lek, ale i ozdoba.

Lek pod kontrolą
Dziurawiec i jego lecznicze właściwości pozostają przedmiotem wielu badań prowadzonych m.in. w 12 placówkach medycznych USA.

Tabletki z dziurawca (standaryzowane) stosowane są na całym świecie jako środek poprawiający nastrój i samopoczucie. W Niemczech ziele to wykorzystywane jest od dawna w leczeniu lekkich i średnich stanów depresyjnych, a efekty kuracji środkami na bazie dziurawca porównywane są z fototerapią.

Antywirusowe działanie składników dziurawca pozostaje przedmiotem badań specjalistów od AIDS.

– Przestrzegam jednak, aby nie leczyć się dziurawcem na własną rękę i nie stawiać samemu sobie diagnozy „depresja”. Zanim sami zaaplikujemy sobie dłuższą kurację dziurawcem, poradźmy się w tej sprawie lekarza – mówi Barbara Pelczar. – Pamiętajmy, że te same objawy mogą być spowodowane przez różne choroby – dodaje. Dziurawca nie należy stosować także w czasie ciąży.


Wszystkim się udaje

Jak hodować i suszyć dziurawiec radzi Barbara Pelczar z Instytutu „Biomat” w Katowicach:

Świętojańskie ziele nie wymaga żyznej gleby, a nawet jej nie potrzebuje, bo wtedy bujnie się rozrasta, a co za tym idzie – wykształca więcej zdrewniałych i bezwartościowych w zielarstwie pędów. Potrzebuje za to dużo słońca i światła.
Zbiera się kwitnące ziele (tylko to ma właściwości lecznicze) bez zdrewniałych części łodyg. Robimy to w początkach kwitnienia rośliny – a konkretnie, gdy część roślin w pełni kwitnie, a reszta pozostaje jeszcze w pąkach. Właśnie teraz jest znakomita ku temu pora.
Ścinamy całe pędy, pamiętając jednak, aby robić to około 10 cm nad ziemią, co umożliwi dalsze ich odrastanie.

Pędy dziurawca suszymy w całości, a dopiero potem wykruszamy z nich ziele. Tak jak w przypadku każdego innego ziela, nigdy nie robi się tego bezpośrednio na słońcu, tylko w miejscu zacienionym i przewiewnym. Najlepiej jest ziele rozłożyć na białym papierze, na sitach lub lnianym płótnie. Ususzone ziele dziurawca przechowuje się w papierowych torbach albo słojach.

Nasiona dziurawca najlepiej kupić w sklepach Herbapolu; można je także zebrać ze stanu naturalnego. Dziurawiec wysiewamy wprost do gruntu nie wiosną, ale jesienią, najlepiej w październiku – po to, by przez zimą nasiona mogły napęcznieć i nieco przemarznąć, co pobudza je do kiełkowania. Same nasiona są bardzo drobne; do obsiania powierzchni 10 mkw wystarczą zaledwie 2 gramy. Wiosną, gdy ziele zacznie wschodzić, plantację trzeba na bieżąco oczyszczać z chwastów.

Imiona:
Ceniony od wieków dziurawiec znany był pod wieloma imionami. Np. ziele św. Jana, ziele świętojańskie, dzwoneczki, dzwoniec, dzwonek, dzwonek czerwony, dzwonki Panny Maryi, krewka Matki Boskiej, boża krewka, przestrzelon, krzyżowe ziele, obieżyświat, wrzosowiec, zwierzobój.


Co ma w środku

Ziele dziurawca zawiera olejek eteryczny, garbniki, związki żywiczne i flawonoidowe, a także glikozyd i hiperycynę.

Gdzie go szukać?
Ten niski półkrzew (dochodzi do 60 cm wysokości), o drobnych, owalnych liściach i żółtych kwiatach, rośnie w Polsce pospolicie. Najczęściej spotkać go można w lasach, na łąkach, w różnego rodzaju zaroślach. Kwitnie od czerwca aż do września; i na tę porę przypada czas zbioru ziela.


Kiedy pomaga dziurawiec

* w stanach zapalnych dróg żółciowych i początkowych objawach kamicy żółciowej;
* przywraca ulgę po ataku wrzodów żołądka, kolki wątrobowej, kamicy nerkowej;
* zmniejsza nieżyty jelit; pomaga w leczeniu stanów zapalnych i zaburzeń czynności układu pokarmowego;
* łagodzi bolesne skurcze menstruacyjne, nerwobóle;
* łagodzi ból głowy;
* przyspiesza gojenie się ran, także oparzeń i odmrożeń (działa bakteriobójczo), łagodzi choroby skóry;
* wzmacnia naczynia krwionośne;
* ułatwia zasypianie;
* zwalcza smutek, przygnębienie, apatię.

Ziele dziurawca wchodzi w skład wielu preparatów leczniczych. Ziele suszone jest jednym z komponentów granulatu Gastrogran i Normogran. Ze świeżej rośliny sporządza się sok – Succus Hyperici. Wyciągi z dziurawca wchodzą w skład Herbogastrinu.
Przeciwskazania:


A to ciekawe
Ziele magiczne

* W średniowieczu dziurawiec zawieszano w oknie, co miało chronić domostwo przed piorunami. Do dzisiaj przesądowi temu wierni pozostają mieszkańcy niektórych wschodnich regionów naszego kraju;
* Ziele i sok dziurawca wykorzystywane były kiedyś do robienia amuletów, miały chronić ich posiadaczy przed mocami złych demonów; średniowieczni poszukiwacze skarbów mogli liczyć na powodzenie swoich wypraw tylko pod warunkiem, że zabierali ze sobą takie amulety;
* W rejonie Krakowa utrzymywało się długo wierzenie, że dziurawiec chroni noworodki przed złymi duchami, kiedy zatka się nim wszystkie szczeliny domu;
* W dawnej Anglii w dzień św. Jana młode dziewczęta rzucały do rzeki wianki z dziurawca w nadziei, że przyniesie im to szczęście.
* Legendy głoszą, że posądzonym o złe moce czarownicom dawano przed torturami do wypicia krople dziurawca, co miało je zwolnić z obietnic danych diabłu i zmusić do zeznań.


Lecznicze specjały z dziurawca
Herbatka uspokajająco-wzmacniająca (na apetyt i poprawę trawienia)

1 płaską łyżkę suszonego ziela zalać szklanką wrzącej wody, pozostawić na 15 minut. Pić 2, 3 razy dziennie przed lub po jedzeniu.


Wywar z ziela

2 łyżki stołowe ziela gotujemy przez 5 minut na wolnym ogniu w 0,5 l wody. Po przecedzeniu wywar przelewamy do termosu i pijemy 2-3 razy dziennie przed jedzeniem.

Zimny wyciąg wodny
Do 0,5 l zimnej wody wsypujemy wieczorem 2 łyżki ziela i pozostawiamy na 6-8 godzin. Rano wyciąg odlewamy, przegotowujemy i pijemy ciepły płyn. Uwaga! Ponieważ uczulająca nas na światło hiperycyna nie rozpuszcza się w wodzie, po wypiciu wyciągu wodnego możemy bez obaw opalać się na słońcu.


Nalewka purpurowa

5 dkg suszonego ziela zalać 1/4 l 70 proc. spirytusu. Zostawić na 8-10 dni. Odcedzić. Stosować 20-30 kropli na kieliszek wody dwa, trzy razy dziennie przed jedzeniem. Można stosować zewnętrznie do nacierań przy bólach korzonkowych i stawowych.


Wyciąg olejowy z kwiatów

10 części oleju słonecznikowego, 1 część świeżych kwiatów dziurawca. Zostawić na 4 tygodnie pod przykryciem w jasnym, suchym miejscu. Otrzymany olej o purpurowej barwie przechowywać w ciemnej butelce.
Stosujemy w leczeniu wszelkich ran, oparzeń, niewielkich wrzodów, a także nacieramy nim ciało przy urazach sportowych, przy reumatyzmie i artretyzmie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na bielawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto