Różnorodny charakter zaburzeń pamięci i koncentracji
Na wstępie przytoczmy słowa specjalisty. Psycholog Marta Osińska-Białczyk wyraża się na ten temat następująco – zaburzenia pamięci i koncentracji mogą mieć wiele przyczyn, od prozaicznych, takich jak nieprzespana noc, zbyt mały dopływ nowych bodźców czy nadmiar silnych emocji (w tym stresu), po bardzo złożone. Często kłopoty z pamięcią i/lub koncentracją wynikają z choroby – zarówno psychicznej, np. depresji czy schizofrenii – jak i somatycznej, zwłaszcza neurologicznej, np. początku udaru mózgu, otępienia czy zaburzeń dziecięcych. Dlatego dobrze jest skonsultować każde tego typu problemy – dłuższe czy też pogłębiające się – z lekarzem.
Zaburzenia pamięci i koncentracji u osób w podeszłym wieku
Wobec powyższych słów psychologa powinniśmy zawsze brać pod uwagę również okoliczności, w których pojawiają się trudności. Pamięć i koncentracja to składowe funkcji poznawczych człowieka. Niestety, wraz z wiekiem ulegają one pogorszeniu. Zaburzenia o łagodnym przebiegu obejmują około 15 do 30% populacji po 60. roku życia. Główne przyczyny mają podłoże fizjologiczne i psychospołeczne. Chodzi tu np. o samotność wynikającą ze śmierci współmałżonka i opuszczenia przez dzieci. Dotyczy to najczęściej codziennych sytuacji (np. zapominanie numerów telefonów, miejsca położenia przedmiotów, listy zakupów, itp.). Są one dotkliwe zwłaszcza wówczas, gdy do tej pory takie zadania nie były żadną trudnością. Przestają być tak sprawni, jak do tej pory, często czują się mniej przydatni, a to odbija się następnie na ich samoocenie. W celu uzyskania dobrego rozpoznania lekarze wykonują badania przesiewowe (krótka skala oceny stanu psychicznego), a także badanie neuropsychologiczne. Mogą wtedy lepiej ocenić, czy jest to subiektywne odczucie pacjenta, czy może rzeczywiście zmiany w zachowaniu są obiektywnie daleko idące.
Przyczyny, zapobieganie i właściwy kierunek działania
Zaburzenia pamięci i koncentracji mogą być objawami konkretnych chorób lub wynikiem niedoborów określonych składników odżywczych, które nie są dostarczane w diecie w odpowiednich ilościach. Takie trudności to również skutek uboczny niektórych leków oraz oznaka przemęczenia organizmu i poddawania go długotrwałemu, silnemu stresowi. Dlatego lekarz zawsze musi zrobić dokładny wywiad, kiedy trudności się pojawiły, czy są one chwilowe i przechodzą, czy występują tylko w konkretnych sytuacjach, czy towarzyszą im inne zmiany i jeśli tak, jaki mają charakter, w jaki sposób wpływają na codzienne funkcjonowanie takiej osoby, itp. W następnej kolejności należy stale monitorować zmiany – czy się nasilają, pozostają stabilne, a może właśnie się cofają? Oprócz wykonywanego raz do roku badania neuropsychologicznego, pomocne mogą być badania neuroobrazowe (np. tomografia komputerowa głowy lub rezonans magnetyczny). By zapobiec zmianom, warto odbywać treningi pamięci i wybierać rozwijające w tym kierunku hobby (może być to nawet rozwiązywanie krzyżówek lub sudoku). Co ciekawe, korzystne oddziaływanie na tę sferę mają również ćwiczenia fizyczne. Gdy natomiast następuje rozwój otępienia, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego leczenia – zawsze pod okiem specjalisty.
Zaburzenia pamięci i koncentracji można w pewien sposób okiełznać. Wszystko zależy oczywiście od podłoża ich występowania. Na pewno nie można ich bagatelizować i warto udać się do lekarza. Niekiedy wystarczy wprowadzić kilka zmian do codziennego harmonogramu, czasami jednak sytuacja będzie wymagała podjęcia bardziej poważnych kroków.
Wsparcie redakcyjne od:
Te produkty powodują cukrzycę u Polaków
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?