Początkowo uciążliwe było uporczywe sabotowanie możliwości handlu międzynarodowego. Strajk komunizujących niemieckich robotników portowych groził paraliżem dostaw broni dla frontu wojny z bolszewikami. A i w czasie pokoju "państwo gdańskie" wyrzekało na budowę portu w Gdyni i chętnie powoływało się na monopolistyczne przywileje, nieopatrznie nadane przez Jagiellonów. Jeszcze chętniej tworzyło różne utrudnienia nie tylko dla polskiego biznesu, ale i dla normalnego, codziennego życia mieszkających tu Polaków. Ograniczenia dotyczące praw mniejszości stopniowo nabierały coraz bardziej uciążliwego charakteru.
1 września 1939 Wolne Miasto Gdańsk zostało włączone do Niemiec, zaś Polaków objęto masowymi prześladowaniami. Początek wojny dotknął nie tylko Westerplatte i Polską Pocztę – mordy i aresztowania odbywały się w różnych częściach gdańskiego "państwa-miasta", w tym w "Polenhofie", gęsto zaludnionej przez Polaków kolonii w Dolnym Wrzeszczu, w rejonie obecnych ulic Tadeusza Kościuszki, Bolesława Chrobrego i alei Legionów. Tutaj był polski klub sportowy - Gedania, tu był Polski Dom Akademicki. Tutaj wreszcie była polska parafia, z zaadaptowanym z ujeżdżalni koni kościołem pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa.
Znaczną część mieszkańców i uczestników życia społecznego Polenhofu wymordowano. Przy Brösener Weg (obecnie ulica Bolesława Chrobrego) urządzono filię obozu koncentracyjnego Stutthof. W samym Konzentrationslager Stutthof zamordowany został ksiądz Bronisław Komorowski, proboszcz polskiej parafii. Kościół na ponad 30 lat stał się bazą transportową.
Na 1 września przypadają imieniny Bronisława. Ksiądz Bronisław Komorowski był przywódcą i organizatorem życia społeczno-kulturalnego Polaków, nie tylko z Polenhofu. Co roku w swoje imieniny organizował otwarte garden party. Trudno powiedzieć, czy w 1939 planował swoje święto – tego dnia został bestialsko pobity i uwięziony.
1 września 2011, jak co roku, w kościele św. Stanisława i przed pomnikiem na Placu bł. ks. Komorowskiego odbędą się skromne uroczystości. Warto wspomnieć przy tej okazji Polaków z Polenhofu. Warto wspomnieć też, że nazwa "Wolne Miasto Gdańsk”" oznaczała wolność od Polski - ta ponura idea zrealizowała się 1 września.
______________________________________________
Fot.: Kościół pw. św Stanisława - centrum Polenhofu,
za: Niezależna Inicjatywa Historyczna "Projekt Dolny Wrzeszcz", www.dolnywrzeszcz.pl
Strefa Biznesu: Dzień Matki. Jak kobiety radzą sobie na rynku pracy
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?