Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Andrzeja Wajdy przygoda z Gdańskiem

Oliwia Piotrowska
Oliwia Piotrowska
"Katyń" Andrzeja Wajdy, poruszający obraz tragicznego losu polskich oficerów, został nominowany do Oscara. W swoich losach i swoich filmach Wajda bywał także w Gdańsku.

Andrzej Wajda urodził się 6 marca 1926 w Suwałkach. Był synem oficera Wojska Polskiego. Ojciec, po walce w kampanii wrześniowej, trafił do rosyjskiej niewoli i zginął w Katyniu.

Rodzina Wajdów mieszkała wówczas w Radomiu, gdzie Andrzej uczęszczał na tajne komplety i uczył się malarstwa. Pracował także jako tragarz, ślusarz, kreślarz, magazynier i bednarz w biurze kolejowym. W 1942 r. wstąpił do Armii Krajowej; po wpadce swego oddziału ukrywał się w Krakowie.

Po wojnie studiował w Akademii Sztuk Pięknych. Jednak w 1949 roku postanowił zdawać na reżyserię do łodzkiej szkoły filmowej. Przyjęto go od razu na drugi rok.

Wajda zadebiutował w 1955 filmem "Pokolenie". Obraz natychmiast zwrócił uwagę publiczności i krytyków na młodego reżysera, podobnie jak następne filmy - "Kanał" (Srebrna Palma w Cannes ex aequo z Siódmą pieczęcią I. Bergmana) czy "Popiół i diament". To wtedy zaczęto mówić o fenomenie polskiej szkole filmowej, którego Wajda jest ojcem.

Ale Wajda jest także reżyserem teatralnym. Debiut w tej roli miał miejsce na scenie Teatru Wybrzeże w Gdańsku - Wajda reżyserował tutaj spektakl "Kapelusz pełen deszczu" M. Gazzo w 1959 roku, a rok później "Hamleta".

To nie jedyny raz, kiedy drogi Wajdy zbiegły się z losami Gdańska.

Wiele filmów Wajdy weszło do kanonu obowiązkowych obrazów każdego miłośnika X muzy. Ale jeden z nich, wybitny obraz z 1981 roku, pośrednio opowiada o Gdańsku. Mowa o "Człowieku z żelaza".

Będący kontynuacją "Człowieka z marmuru" film opowiada historię dwóch mężczyzn - robotnika gdańskiej stoczni zaangażowanego w działania Komitetu strajkowego oraz radiowca, który ma o nim zrobić kompromitujący materiał.

Film udało się zrealizować tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego. "Człowiek z żelaza" zawiera wiele odwołań do ruchu Solidarności, epizodyczne role grają m.in. Anna Walentynowicz i Lech Wałęsa, pojawiają się też fragmenty kronik ze strajku w Stoczni Gdańskiej. Film zdobył Złotą Palmę na Festiwalu Filmowym w Cannes w 1981 r. i był nominowany do Oscara.

Warto wspomnieć, że "Człowiek z marmuru" był obrazem, od którego zaczyna się czas polskiego kina moralnego niepokoju.

Wiele lat później, w 2005 roku, Wajda wrócił do Gdańska, aby zrealizować tutaj etiudę "Człowiek z nadziei" będącą częścią filmu "Solidarność" przygotowanego przez 13 wybitnych reżyserów dla uczczenia w Gdańsku 25. rocznicy Sierpnia '80.

W tym samym roku Andrzej Wajda otrzymał tytuł Doctora Honoris Causa Uniwersytetu Gdańskiego "w zakresie sztuki filmowej i teatralnej, pogłębioną refleksję nad historią i człowiekiem oraz za nieustanne odnawianie znaczeń".

...

Choć wiele filmów Wajdy zebrało przez lata rożne recenzje, także krytyczne, bez wątpienia jest on jednym z najwybitniejszych twórców światowego kina, a jego obrazy oglądane są na całym świecie.

Nagród i wyróżnień otrzymał Wajda mnóstwo - choćby za całokształt twórczości wymienić warto francuskiego Cezara, europejskiego Felixa, Złote Lwy w Wenecji, polskiego Orła, amerykańskiego Oscara, francuską Komandorię Legii Honorowej, Złotego Niedźwiedzia w Berlinie. Jest laureatom kilku tytułów Honoris Causa, a także wielu nagród na najważniejszych festiwalach filmowych świata.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gdansk.naszemiasto.pl Nasze Miasto