Gdańsk. 384 rocznica polsko-szwedzkiej morskiej Bitwy Pod Oliwą

W Oliwie i na Żabiance łatwiej znaleźć historyczne nawiązania do słynnej bitwy morskiej Polski ze Szwecją na reducie portu gdańskiego w nazwach ulic. Jest ul. Bitwy Oliwskiej, zaczynająca się od skrzyżowania z al. Grunwaldzką, na wysokości stadionu AWFiS. Swoją ulicę mają również dowódca zwycięskiej polskiej floty - Arend Dickman oraz kaprowie, m.in. kapitan Hans Kizero, którego duch odrodził się w cyfrowej postaci, na stronie Twierdzy Wisłoujście, na portalu Facebook.

Z kart historii Gdańska. 22.7.1917 r uwięziono Piłsudskiego na Kurkowej

Bitwie Pod Oliwą poświęcony był również obelisk stający... w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym, w drodze na Pachołek, od strony ul. Tatrzańskiej. Na dawnym obelisku, poświęconym pierwotnie w 1889 r. królowej Luizie (żonie Fryderyka Wilhelma III) w 1977 r. (na 350-lecie bitwy) wmontowano pamiątkową tablicę z datą bitwy. Na szczycie umieszczono zaś głowę ówczesnego króla Polski - Zygmunta III Wazy. Legenda mówi, że to właśnie z tego miejsca Dickman początkowo obserwował przebieg morskich walk. Obecnie pomnik to obraz nędzy i rozpaczy - posprejowany, zaśmiecony, zapomniany...

Obelisk pamięci Bitwy Pod Oliwą 28.11.1627 r.

Zobacz jak wyglądał obelisk w październiku 2011 r. na zdjęciach Macieja Kosycarza i z uroczystości 28.11.1977 r., wykonane przez Zbigniewa Kosycarza

Z wygraną bitwą oliwską wiąże się jeszcze pewne powiedzenie, słynne na całą Europę: Tego dnia pod Gdańskiem słońce zaszło w południe, co było nawiązaniem do zatopienia przez polską armadę szwedzkiego okrętu Solen, czyli słońce.

Co ciekawe, w niedalekiej Kuźni Wodnej przy ul. Bytowskiej wykuć miano - według Dariusza Wilka, opiekuna tego muzeum techniki - część wyposażenia polskich okrętów wojennych.
W Gdańsku znajduje się jeszcze jedna pamiątka Bitwy Pod Oliwą- w Centralnym Muzeum Morskim wisi obraz Stefana Płużańskiego z 1946 roku pt. "Bitwa pod Oliwą", przedstawiający malarskie wyobrażenie morskiego starcia z 28 listopada 1627 r.
Z kolei w Bazylice Mariackiej, obok wejścia na chór leży epitafium zabitego w oliwskiej potyczce admirała Dickmana. Gdański Nelson został uroczyście pochowany na koszt króla. Według ksiąg parafialnych - 4 grudnia 1627 r., w kwaterze grobowej nr 238. W lipcu 2006 roku grupa badaczy historii, archeologii i antropologii z uniwersytetów z Gdańska, Olsztyna i Poznania, między innymi dzięki użyciu georadaru, odkryła miejsce spoczynku admirała. Rok później zrekonstruowano płytę nagrobną gdańskiego Nelsona.

Twierdza Wisłoujście - kolejny etap remontu zakończony

Jak przebiegła Bitwa Pod Oliwą?
Według źródeł historycznych, polska flota królewska, złożona z dziesięciu jednostek - Święty Jerzy, Król Dawid, Latający Jeleń, Panna Wodna, Czarny Kruk, Żółty Lew, Biały Lew, Wodnik, Arka Noego i Płomień - podzielonych na dwie eskadry, starła się na wysokości Oliwy z sześcioma okrętami pod banderą króla Szwecji. Obaj dowódcy polski admirał Arend Dickman i adm. floty szwedzkiej Nils Stiernsköld, udział w bitwie przypłacili życiem.
Podczas walk zginął również kapitan polskiej piechoty morskiej Jan Storch. Wart wspomnienia, bo dzięki jego odwadze zdobyto szwedzki galeon admiralski Tigern (z jęz. szwedz. - tygrys). Według różnych źródeł podczas Bitwy Pod Oliwą zginęło 30-50 polskich oficerów oraz marynarzy.