Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kompetencje samorządów: Kto decyzuje o cenie wody, komunikacji miejskiej i remoncie szkoły

Redakcja
Kogo wybierzemy w najbliższych wyborach i jakie są ich kompetencje?

"Nie interesuję się polityką", "mnie to nie dotyczy", "nie mam czasu", "mój głos nic nie zmieni" - to najczęstsze argumenty jakich używają Ci, którzy nie biorą udziału w wyborach, również tych samorządowych. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że osoby, które wybierzemy w wyborach 21 listopada będą decydowały o tym jak będzie wyglądało nasze najbliższe otoczenie. Ile będziemy płacić za wodę, ile za bilety komunikacji miejskiej, po jakich będziemy jeździć drogach i tak dalej i tak dalej. Kogo wybierzemy w najbliższych wyborach i jakie są ich kompetencje?
**

Prezydent miasta**

Jednym z najważniejszych organów w samorządach jest prezydent miasta. To jemu podlega urząd miejski. Osobiście zajmuje się pozyskiwaniem poparcia społecznego i środków finansowych dla kluczowych inwestycji na obszarze swego miasta: stadiony, inwestycje drogowe i komunalne oraz inne inicjatywy ważne dla miasta i regionu.

Ponadto, prezydent miasta jest główną jego twarzą w reprezentowaniu na zewnątrz. Jako przedstawiciel władzy wykonawczej na terenie samorządu musi wykonywać uchwały rady miasta i realizować uchwalony przezeń budżet. Ma także decydujący wpływ na mianowanie i odwoływanie osób zarządzających spółkami miasta i instytucjami podległymi prezydentowi (co miało miejsce w przypadku np. dyrektora ECS, o. Macieja Zięby).

W wielu kwestiach jednak nie może działać osobiście i powierza prowadzenie mniejszych spraw swoim zastępcom lub poszczególnym biurom (na przykładzie Gdańska: ds. kultury, ds. sportu i Euro2012, ds. promocji miasta i inne). Te w imieniu prezydenta realizują jego politykę. W niektórych sprawach bieżących musi sam zabierać głos i wydawać decyzje administracyjne.

**

Rada miasta**

Miejscy radni także pełnią istotną rolę w funkcjonowaniu samorządów. Zajmują się jednak kwestiami bardziej przyziemnymi, bliżej związanymi z mieszkańcami miasta. To oni decydują w sprawie zmian nazw ulic, planów zagospodarowania przestrzennego czy wysokości podatków lokalnych.

Bardzo ważną funkcją jest także opiniowanie i ustalanie budżetu miasta, który jak wiadomo ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania tego samorządu. Radni kontrolują poczynania prezydenta i stanowią o kierunkach jego działania. Decydują także o wysokości jego wynagrodzenia, co wymusza sprawną współpracę obu urzędów.

**

Sejmik Województwa**

Sejmik jest instytucją o której mało się mówi i o której kompetencjach mało kto wie. A mimo małego rozgłosu pełni dość istotną funkcję w życiu mieszkańców lokalnych. Nadzoruje politykę regionu i wspiera inwestycje kluczowe dla całego województwa. Mogą być to zatem projekty dotyczące jednego miasta, ale z dużym wpływem na cały region (ma to miejsce w przypadku planowanej Kolei Metropolitalnej). Kolejną kluczową kwestią w jego działalności jest rozporządzanie majątkiem województwa, zaciąganie pożyczek i kredytów oraz emisja obligacji.

Sejmik Województwa wytycza również strategię rozwoju dla całego regionu i decyduje o wyznaczaniu priorytetów jego rozwoju. Narzędziem do tego służącym jest przyznawanie dotacji na poszczególne projekty gmin i powiatów. Współpraca z tymi samorządami i wspieranie ich działań znacznie poprawia życie publiczne i rozwój. Zatem działania Sejmiku, mimo, że nieco odległe mieszkańcom, mają realny wpływ na życie województwa.

Niski poziom świadomości

Z sondażu przeprowadzonego przez Instytut Spraw Publicznych wynika, że świadomość Polaków odnośnie wyboru reprezentantów określonego szczebla samorządu jest bardzo niska.

Prawie jedna czwarta respondentów nie posiada żadnej wiedzy o tym, kogo będziemy wybierać 21 listopada. Można jednoznacznie stwierdzić, że wiedza badanych na temat wyboru radnych zależy od szczebla samorządu, na którym dany radny działa. Im wyższy szczebel, tym mniej osób wie, że będziemy wybieradć na nim reprezentanta. O wyborze członków rady gminy wie 28 proc. badanych, a o decydowaniu o składzie sejmiku wojewódzkiego już tylko 7 proc. Dla porównania podobna liczba badanych stwierdziła, że 21 listopada zadecydujemy o składzie Sejmu i Senatu.

Jak wynika z badania, respondenci mający niską wiedzę o nadchodzących wyborach jednocześnie deklarują, że nie wezmą w nich udziału. O tym, że 21 listopada 2010 nie zagłosuje przekonanych jest 14 proc. respondentów. W grupie wiekowej 18-24 lata odsetek ten wyniósł aż 22 proc.

- Przeprowadzone badanie wskazuje nie tylko na bardzo niską wiedzę Polaków o nadchodzących wyborach, ale także na potrzebę wprowadzenia zmian w prawie wyborczym, które ułatwiłyby oddanie głosu obywatelom, którym zdarzyło się nie uczestniczyć w wyborach z przyczyn organizacyjnych lub instytucjonalnych - napisali w podsumowaniu dr Jacek Kucharczyk i dr Jarosław Zbieranek z Instytutu Spraw Publicznych.

Sondaż został zrealizowany w dniach 30 września - 6 października 2010 na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej 946-osobowej próbie dorosłych mieszkańców Polski.

Kompetencje

Prezydenta miasta
- projektuje budżet miasta
- nie jest członkiem rady miasta, lecz może wnosić projekty uchwał
- zarządza mieniem miasta
- rozpatruje oferty w przetargach publicznych
- zarządza majątkiem miejskim
- zatrudnia i zwalnia kierowników miejskich spółek organizacyjnych (Europejskie Centrum Solidarności, Zarząd Dróg i Zieleni, Zarząd Transportu Miejskiego, Zoo, Pałac Młodzieży, Straż Miejska, domy społeczne, teatry i inne placówki kulturowe)
- opracowuje sprawozdanie z wykonania budżetu
- składa wniosek o powołanie lub odwołanie skarbnika i sekretarza
- reprezentuje miasto na zewnątrz
- planuje i koordynuje przedsięwzięcia obrony cywilnej
- organizuje obchody rocznic, uroczystości i świąt państwowych z udziałem Miasta
- dba o rozwój komunikacji rowerowej
- stara się o unijne dofinansowanie dla miejscowych inwestycji
- zwołuje i nadzoruje miejski sztab kryzysowy
- może przyznać mieszkania komunalne

Rady miasta 
- może zezwolić na przedkładanie projektów uchwał mieszkańcom
- ustala czynsz w mieszkaniach komunalnych
- ustala wysokość stawek podatku od nieruchomości
- uchwala plany zagospodarowania przestrzennego (kształtowanie wyglądu danych obszarów)
- zmienia nazwy ulic, rond i skwerów
- nadaje honorowe obywatelstwo miasta
- uchwala budżet miasta
- uchwala statut miasta
- reguluje ceny biletów komunikacji miejskiej
- ustala kształt obwodów wyborczych
- decyduje o wznoszeniu pomników
- przyznaje stypendia naukowe
- ustala zasady usytuowania miejsc sprzedaży i spożywania alkoholu
- tworzy i likwiduje ośrodki pomocy społecznej
ustala maksymalną - wysokość taryfikatora w taksówkach
- ustala wynagrodzenie prezydenta
- powołuje i odwołuje skarbnika oraz sekretarza miasta – na wniosek prezydenta
- - zakłada szkoły i nadaje im imiona
- decyduje o emisji obligacji miasta
- decyduje o wyglądzie herbu miasta
- zaciąga długoterminowe kredyty i pożyczki
- decyduje o tworzeniu i przystępowaniu do spółek miejski
- decyduje o liczbie miejsc i wysokości opłat w przedszkolach publicznych
- zarządza szkołami na swoim obszarze

Sejmiku Wojewódzki
- uchwala budżet województwa
- uchwala przepisy dotyczących podatków i opłat lokalnych
- podejmuje uchwały w sprawie tworzenia związków, stowarzyszeń, fundacji oraz ich rozwiązywania, a także przystępowania do nich lub występowania z nich
- uchwala strategię województwa
- powierza własne zadania samorządom niższego szczebla
- powołuje i odwołuje skarbnika województwa
- decyduje o ładzie przestrzennym i ekologicznym
- dba o zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego przy uwzględnieniu potrzeb przyszłych pokoleń
- rozwija aktywność gospodarczą regionu
- podwyższa poziom konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa
- pielęgnuje polskość oraz rozwój i kształtowanie świadomości narodowej,
obywatelskiej i kulturowej mieszkańców

Serwis: wybory samorządowe 2010 w Trójmieście

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Uwaga na chińskie platformy zakupowe

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gdansk.naszemiasto.pl Nasze Miasto