Kontrole w gdańskiej komunikacji miejskiej. BP Tour niewygodną konkurencją dla GAiT?

- W 2021 na wniosek Zarządu Transportu Miejskiego oraz dwóch pracowników odbyła się kontrola Państwowej Inspekcji Pracy - mówi Marcin Tokarski, dyrektor ds. komunikacji miejskiej BP Tour.

Jak wynika z ustaleń "Dziennika Bałtyckiego", rzeczona kontrola związana miała być z przekraczaniem czasu pracy, jak również sytuacją, gdy jeden kierowca pracował dla kilku firm transportowych, w tym u drugiego gdańskiego przewoźnika tj. w Gdańskich Autobusach i Tramwajach.

Z czego mogły wynikać te kontrole? Czy komuś zależy na tym, aby wyeliminować lubelskiego przewoźnika tj. BP Tour z Gdańska?

- Nie posiadamy takiej wiedzy, należy zauważyć, iż od początku kontraktu bardzo często jesteśmy poddawani kontrolom z różnych instytucji - dodaje Marcin Tokarski. - Wyniki powyższych kontroli nie ujawniają istotnych naruszeń przepisów prawa.

Jak informuje Anna Dobrowolska, rzecznik GAiT, Gdańskie Autobusy i Tramwaje wbrew niektórym informacjom nie objęte były kontrolą Państwowej Inspekcji Pracy.

Co zatem wpływa na wzmożoną kontrolę w BP Tour? Jak podkreślają kierowcy, którzy chcieli zostać anonimowi, u lubelskiego przewoźnika największy problem mają kierowcy zza wschodniej granicy, którzy miewają problemy z płatnościami w firmie, a także często przekraczają czas pracy, którego w przypadku komunikacji miejskiej nie kontroluje tachograf.

Przedstawiciele firmy z Lublina zaprzeczają tym informacjom.

- Wynagrodzenia dla pracowników są wypłacane każdego miesiąca bez zbędnej zwłoki - mówi Marcin Tokarski. - Nie ma pracownika, wobec którego byśmy zalegali z wypłatą wynagrodzenia. Informacja o zarobkach na poziomie 5-6 tysięcy złotych netto jest jak najbardziej prawidłowa. Należy między innymi podkreślić, iż kierowcy otrzymują wysokie premie motywacyjne za sumienne i rzetelne wykonywanie obowiązków.

I to właśnie kwestię wspomnianych premii oraz wynagrodzenia podnoszą kierowcy, którzy twierdzą, że zarówno w jednej jak i drugiej spółce niezwykle łatwo stracić premię.

- Spółka GAiT w ramach umowy z Zarządem Transportu Miejskiego w Gdańsku na świadczenie usług przewozowych zobowiązana jest do wysyłania do obsługi linii komunikacyjnych 208 pojazdów w dzień i 20 na liniach nocnych oraz wykonania określonej liczby wozokilometrów w ciągu roku - mówi Anna Dobrowolska.

Jak informuje GAiT, wykorzystywana jest maksymalna zakontraktowana przez ZTM liczba autobusów. W ramach tego potencjału organizator transportu, czyli Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku, może dokonywać modyfikacji według bieżących potrzeb, tj. uruchomiać nowe połączenia, dokonywać zmian przebiegu linii, a także zmian operatorów obsługujących dane linie.

- Ponad wspomnianą liczbę pojazdów, zgodnie z oczekiwaniami ZTM, spółka udostępniania także trzy dodatkowe autobusy tzw. „rezerwy trasowej”, tj. realizujące dyspozycje Centrali Ruchu ZTM zgodnie z bieżącym zapotrzebowaniem - dodaje rzecznik GAiT.

Gdańskie Autobusy i Tramwaje obsługują obecnie 70 linii, w tym 60 autobusowych i 10 linii tramwajowych.

Czy BP Tour przejął linie od GAiT?

Tym informacjom zaprzecza Marcin Tokarski z BP Tour.

- Nasza firma nie przejęła żadnej linii od miejskiej spółki GAiT - mówi dyrektor ds. komunikacji miejskiej BP Tour. - Wszystkie linie obsługujemy na zlecenie zamawiającego, czyli ZTM Gdańsk.

Spółka GAiT obsługuje obecnie 70 linii, w tym 60 linii autobusowych i 10 linii tramwajowych.

Jak ustalił "Dziennik Bałtycki", tylko w 2021 roku Gdańskie Autobusy i Tramwaje straciły na rzecz BP Touru kilka brygad linii 112, 113, 156, 166, 167, 184 czy też linię 213. Obecnie według danych udostępnionych przez BP Tour w Gdańsku spółka obsługuje następujące linie: 113, 122, 126, 132, 143, 149, 156, 166, 167, 171, 174, 179, 199, 200, 205, 207, 213, 232, 249, 255, 256, 267, N5.

Czy fakt, że w obsłudze GAiT następuje taka rotacja linii, wynika z problemów kadrowych?

- Nie, nie jest to prawdą - mówi Anna Dobrowolska, rzecznik GAiT. - Spółka nie ma problemów kadrowych. Obecnie zatrudniamy ponad 800 prowadzących pojazdy, w tym blisko 550 na etatach kierowców i ponad 300 na etatach motorniczych. Każdego roku szkolimy nowych kierowców i motorniczych. Zainteresowanie pracą na stanowiskach prowadzących pojazdy w GAiT jest duże. Spośród kandydatów wybieramy najlepszych. Aktualnie szkolimy 14 nowych motorniczych oraz 15 nowych kierowców.

Jak wskazują pracownicy spółki w rozmowie z "Dziennikiem Bałtyckim", problemy kadrowe istnieją jednak, stąd też stałe kursy prowadzone przez GAiT.

- Młodzi kierowcy nie wytrzymują presji, jaką firma narzuca na pracownika - mówi jeden z pracowników GAiT, który z obawy o pracę chce pozostać anonimowy. - Praca zmianowa, niskie zarobki, czekanie aż powinie ci się noga. Każdy prędzej czy później by zrezygnował.

Na pytanie, dlaczego nadal pracuje w firmie - nasz rozmówca odpowiada, że w jego wieku ciężko już się przekwalifikować.

Jak informuje GAiT, zakupionych zostało 100 certyfikowanych testów, a pracownicy mający codzienny, bezpośredni bieżący kontakt z prowadzącymi pojazdy oraz przeszli dodatkowe specjalistyczne szkolenie z zakresu rozpoznawania i postępowania w sytuacji podejrzenia, że pracownik znajdować może się pod wpływem środków psychoaktywnych.

- Codzienna praca i zachowanie naszych kierowców oraz motorniczych poddawane są bowiem uważnej ocenie, by ewentualne zagrożenia związane z ich zachowaniem w porę wychwycić i im zapobiec - dodaje Anna Dobrowolska. - Dotychczas były trzy przypadki, w których prewencyjnie zastosowano testy. Żadne z badań nie wykazało zażycia narkotyków. Bezpieczeństwo naszych pasażerów i innych użytkowników dróg jest dla nas priorytetem, dlatego działamy prewencyjnie i wielotorowo.

- Bardzo dużą wagę przykładamy do procesu rekrutacji nowych pracowników - uczestniczy w nim psycholog kliniczny specjalista z zakresu psychologii transportu oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego. Już na etapie rekrutacji dokładamy wszelkiej staranności, żeby na stanowiska kierowców i motorniczych przyjmowane były osoby z odpowiednimi kwalifikacjami i predyspozycjami. Stworzona procedura rekrutacyjna zwraca uwagę na konkretne predyspozycje potrzebne w tych zawodach, w tym m.in. przeprowadzane są testy dotyczące stylu reakcji w stresie, reakcji w trudnych sytuacjach, zdolności przewidywania, dojrzałości społecznej i odpowiedzialności. Niezależnie każdy z przyjętych kandydatów kierowany jest jeszcze na badania psychotechniczne.

Standardem jest wykonywanie każdorazowo przed wyjazdem z zajezdni badań na obecność alkoholu. Przed pobraniem dokumentów pojazdu kierowcy i motorniczowie przechodzą badanie na obecność alkoholu. Badania te wykonywane są w zajezdniach, za pomocą stacjonarnych alkomatów.

Kierowcy w związku z trwającą pandemią koronawirusa mają również możliwość obejścia tej kontroli, poprzez złożenie oświadczenia o byciu trzeźwym.

Jak dodają pracownicy GAiT, składanie takich oświadczeń nie wynika ze złej woli kierujących, a ze względów sanitarnych, bowiem ustnik od alkomatu nie jest odkażany, co przy kilkusetosobowej załodze może budzić pewne obawy.

- Niezależnie kontrole przeprowadzone są także przez nasze służby na terenie miasta podczas postojów - dodaje rzecznik GAiT. - Natomiast jeżeli zachodzi jakiekolwiek podejrzenie, że pracownik może znajdować się pod wpływem substancji psychoaktywnych, niezwłocznie poddawany jest badaniu na ich ewentualną obecność. Wykrycie obecności narkotyków jednoznaczne byłoby z niedopuszczeniem do pracy i w efekcie rozwiązaniem umowy o pracę. Do tej pory nie wystąpił taki przypadek.

- Podczas szkoleń BHP oraz innych cyklicznie organizowanych szkoleń dla naszych kierowców i motorniczych, w tym także szkoleń i spotkań z psychologiem klinicznym, specjalistą z zakresu psychologii transportu oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego, temat związany z bezwzględnym zakazem zażywania narkotyków oraz skutkami ich zażywania jest zawsze bardzo wyraźnie eksponowany - zaznacza Anna Dobrowolska. - Podczas szkoleń dedykowanych prowadzącym pojazdy poruszane są wszystkie aspekty ich pracy, w tym także, co bardzo istotne, psychoprofilaktyka. Co ważne, nasi kierowcy i motorniczowie, mają zapewnione również indywidualne wsparcie psychologiczne.

Skąd zatem problemy gdańskiej komunikacji? Według ustaleń "Dziennika Bałtyckiego" na przełomie września i października 2021 roku kierowcy GAiT planowali przeprowadzić strajk, który ostatecznie nie doszedł do skutku.

- Oczekujemy wyższego wynagrodzenia i większego zaufania - mówią kierowcy zarówno GAiT jak i BP Tour, którzy każdego dnia prócz poświęcenia i skupienia, muszą również radzić sobie z niewątpliwie ogromnym stresem i odpowiedzialnością, jaką biorą na siebie wsiadając za każdym razem za kierownicę autobusu komunikacji miejskiej.

W związku z kontrolą Państwowej Inspekcji Pracy oraz niepokojącymi sygnałami ze strony pasażerów i pracowników GAiT oraz BP Tour zwróciliśmy się 26 października 2021 roku do Zarządu Transportu Miejskiego z prośbą o komentarz. Do chwili publikacji tego materiału, ZTM nie zajął stanowiska w sprawie.