Muzyka. Jubileuszowy Konkurs Chopinowski

Za dwa tygodnie rozpoczynają się eliminacje do XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina. Gdańsk reprezentować w nich będzie czworo pianistów, studentów i absolwentów gdańskiej Akademii Muzycznej: Maciej Gański, Aleksandra Mozgiel, Karolina Nadolska i Sławomir Wilk.
Chęć udziału w tegorocznym konkursie zgłosiło trzystu pięćdziesięciu pianistów z całego świata. Rekordową liczbę chętnych zawdzięczamy zmianie regulaminu konkursu. W poprzednich latach pianiści mogli przysyłać na wstępny etap eliminacji swoje nagrania wideo. Z tej grupy wyłaniano około stu kandydatów. Od tegorocznej edycji każdy, kto zgłosi chęć udziału w konkursie, musi wziąć udział w eliminacjach ,na żywo". Podczas piętnastominutowego przesłuchania przed gronem polskich jurorów pianiści wykonają dwie etiudy Chopina i utwór losowo wybrany: balladę, I część sonaty lub poloneza. Dopiero te eliminacje wyłonią 80 kandydatów, którzy wezmą udział w pierwszym etapie Konkursu Chopinowskiego. Taka procedura skróciła także czas trwania konkursu z czterech do trzech etapów. Początek eliminacji 23 września, 30 września poznamy nazwiska 80 uczestników konkursu, który będzie trwał od 2 do 24 października.
- Kim są pianiści, którzy biorą udział w Konkursie Chopinowskim? Geniuszami, niegdyś cudownymi dziećmi? - pytamy prof. Katarzynę Popową-Zydroń, wykładowcę gdańskiej Akademi Muzycznej, przygotowującą od lat młodych pianistów do wielu konkursów pianistycznych. Jednym z uczestników tegorocznych eliminacji jest jej uczeń profesor, Rafał Blechacz.
- Bycie cudownym dzieckiem to przeklęty dar losu: bardzo łatwo zaburzyć rozwój muzyczno-psychiczny takiego dziecka. Mali geniusze wcześnie zaczynają, lecz później najczęściej inni ich doganiają, a następnie biorą nad nimi górę dojrzałością i opanowaniem. Nie jest to regułą, że takie talenty giną, ale ja nie jestem entuzjastką cudownych dzieci. Widzę w tym coś niezgodnego z naturą; takie efemerydy wzbudzają na ogół niezdrową sensację, a prawdziwi melomani przecież nie celują w uczęszczaniu na koncerty cudownych dzieci. Autentycznie cenną wartością w muzyce jest głębia przeżycia, którą może nam dać tylko dojrzały muzyk.
Świat muzyczny Chopina jest jednak tak ogromny, że moim zdaniem, nawet ci najzdolniejsi są w stanie ogarnąć go tylko częściowo.
- Czy był w historii konkursu ktoś, kto osiągnął wykonawczy ideał?
- Ideał dlatego jest ideałem, że nie jest osiągalny. Nie chcę przez to powiedzieć, że nie ma ludzi, którzy nie wykonują muzyki Chopina w sposób zachwycający. Wielcy pianiści ukazują nam Chopina tak, jak go pojmują i za każdym razem jest to nowy Chopin, bo nie ma dwóch ludzi jednakowych. Mogę wymienić całą plejadę zarówno triumfatorów Konkursów Chopinowskich, jak i takich, którzy w konkursie przegrali, ale życie zweryfikowało tę ocenę.