Nagrody w Dziedzinie Kultury Splendor Gedanensis za 2019 r. wręczone

Trójkę nagrodzonych, spośród siedmiu nominacji, wybrało jury pod przewodnictwem przewodniczącego Komisji Kultury i Promocji Rady Miasta Gdańska, Andrzeja Stelmasiewicza.

Prof. Katarzyna Józefowicz, dziekan Wydziału i Intermediów gdańskiej ASP, została uhonorowana za cykl indywidualnych wystaw, których dominującym elementem była praca „między słowami” zrealizowana pod takim samym tytułem w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia.

Chris Niedenthal, jeden z najbardziej cenionych europejskich fotoreporterów, laureat nagrody World Press Photo, doceniony został za publikację „Niedenthal Gdańsk 2018”, w której na nowo odkrywał miejsca znane i zapomniane, położone w śródmieściu i na obrzeżach Gdańska. Zdjęcia te powstały z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza.

Natomiast w przypadku prof. Aliny Ratkowskiej, z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, pomysłodawczyni i dyrektorki Festiwalu Goldbergowskiego, który od 2006 roku odbywa się w Gdańsku, powody do splendoru były aż dwa: książka „Śladami Goldberga. Życie i twórczość gdańskiego klawesynisty i kompozytora Johanna Gottlieba Goldberga” oraz nagrany przez nią dwupłytowy album „Johann Gottlieb Goldberg - Complete Solo Harpsichord Works”.

Oprócz wymienionych wyżej laureatów w gronie nominowanych znaleźli się:

* wokalistka jazzowa Krystyna Stańko, nominowana za płytę „Aquarius - The Orchestral Session” z udziałem swojego kwintetu i orkiestry Sinfonia Viva;

* pisarka i ilustratorka książek dla dzieci Anita Głowińska, nominowana za bestsellerową serię „Kicia Kocia”;

* aktorka Teatru Wybrzeże Agata Bykowska, nominowana za kreację Maryni w spektaklu „Karmaniola, czyli od Sasa do Lasa” Stanisława Moniuszki w reżyserii Pawła Aignera;

* założyciele Fundacji Palma - Natalia Koralewska i Jakub Knera, nominowani za realizacje wielu projektów kulturalnych podejmujących w nowatorski i atrakcyjny dla odbiorcy temat gdańskiej i pomorskiej tożsamości.

Poza nagrodzoną firmą ZIAJA kandydatem do tytułu Mecenasa Kultury Gdańska był Robyg S.A., mecenas Polskiego Chóru Kameralnego Schola Cantorum Gedanensis.

Nagrody wręczyła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. Zarówno pani prezydent, jak i Andrzej Stelmasiewicz, w swoich wystąpieniach podkreślali pierwszorzędną rolę kultury w budowaniu gdańskiej tożsamości.

Pewnym zaskoczeniem był fakt, że nagrodzeni nie dostali możliwości publicznego podziękowania za wyróżnienie.

Ta nagroda to dla mnie duży zaszczyt, a przede wszystkim jeszcze mocniej wiąże mnie z Gdańskiem

– mówił nam w kuluarach w Chris Niedenthal.

Po części oficjalnej wystąpiła Julia Pietrucha z programem „Folk It!”, w którym prezentuje piosenki ze swoich obu albumów w wersjach akustycznych. Mimo okrojonego do czterech osób składu – muzyka wciąż brzmiała bogato i różnorodnie, w dużej mierze za sprawą wszechstronności towarzyszących wokalistce instrumentalistów, którzy grali na: gitarach, banjo, mandolinie,
skrzypcach, kontrabasie i dzwonkach chromatycznych. Sama Pietrucha akompaniowała sobie na nieodłącznym ukulele, a także – w dwóch utworach - na kazoo.

Była to jedna z ostatnich, na dłuższy czas, imprez na Dużej Scenie Teatru Wybrzeże, bowiem już w maju rozpocznie się jej remont. Obejmie on wymianę maszynerii scenicznej, przebudowę zarówno widowni, jak i foyer oraz wymianę frontowej fasady budynku. Remont potrwa – wedle planów – do jesieni 2022 roku.

Nagrody Splendor Gedanensis przyznawane są osobom indywidualnym lub nieformalnej grupie twórczej za wybitne osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej i upowszechniania kultury oraz za wybitne zasługi w promocji twórców i kultury Gdańska wśród jego mieszkańców, w kraju i za granicą. Z kolei tytuł Mecenasa Kultury przyznawany jest osobom lub instytucjom znacząco wspierającym działania w obszarze kultury.

Każdego roku przyznaje się nie więcej niż trzy równorzędne nagrody oraz jeden tytuł. Laureaci nagrody otrzymują nagrodę pieniężną, dyplom i pamiątkową statuetkę.

Tytuł jest wyróżnieniem honorowym, Mecenas Kultury otrzymuje dyplom i statuetkę.

Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury Splendor Gedanensis po raz pierwszy została wręczona 4 sierpnia 1973 roku. Jest najstarszym i najistotniejszym wyróżnieniem gdańskim w dziedzinie kultury. Początkowo nazwano ją Nagrodą Miasta Gdańska, potem Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury i Sztuki i w końcu Nagrodą Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”. Obecną nazwę nosi od 2004 roku.

Laureatami nagrody w poprzednich latach zostali między innymi Leszek Możdżer, Stefan i Krystyna Chwinowie czy Dorota Kolak.

Katarzyna Józefowicz
Rzeźbiarka, autorka instalacji i rysunków, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, dziekan Wydziału i Intermediów tej uczelni. Tworzy rozbudowane, wieloelementowe prace, które każdorazowo wpisuje w zastane przestrzenie.
Ulubionym materiałem wykorzystywanym przez Katarzynę Józefowicz jest papier i tektura, z natury nietrwałe i delikatne. Tworzy z nich duże, złożone z tysięcy elementów, misternie wykonane konstrukcje. Jej dzieła są pracochłonne, wymagają czasami kilkuletniej, monotonnej pracy.
Nominowana za cykl indywidualnych wystaw, których dominującym elementem była praca „między słowami” zrealizowana pod takim samym tytułem w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia. Dzieła artystki można było oglądać na wystawach „Między słowami” w Biurze Wystaw Artystycznych w Tarnowie, „poza słowami” w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, „Katarzyna Józefowicz /między słowami” w Galerii Miejskiej we Wrocławiu, „Bez końca” w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem.
Recenzenci zwracali uwagę, że Katarzyna Józefowicz eksploruje to, co „powszechne, zwyczajne, wspólne i potoczne, a „Między słowami” to lekki pomnik pisma ręcznego, formy komunikacji, która wychodzi z użytku, ustępując bezrefleksyjnemu „kopiuj-wklej”. Podkreślano też konsekwentne używanie przez artystkę materiału tak kruchego i błahego jak zadrukowany nieaktualnymi wiadomościami papier. W trakcie pracy nad kolejnymi rzeźbami artystka oczyszcza poszczególne ich składniki ze znaczeń i historii. Jej działania stanowią diagnozę stanu cywilizacji i kondycji jednostki.

Chris Niedenthal

Jeden z najbardziej cenionych europejskich fotoreporterów. Laureat nagrody World Press Photo. Współpracował z magazynami „Newsweek”, „Time”, „Der Spiegel”. Był świadkiem powstania wolnego związku zawodowego „Solidarność”. Wraz z angielskim dziennikarzem, Michaelem Dobbsem, był pierwszym zagranicznym fotoreporterem wpuszczonym do Stoczni Gdańskiej podczas strajku w 1980 roku. Dokumentował wprowadzenie stanu wojennego w Polsce. Jego fotografia transportera opancerzonego przed warszawskim kinem „Moskwa”, na którego fasadzie widnieje afisz filmu „Czas Apokalipsy” stała się wizualną metaforą tych wydarzeń. Dokumentował również upadek komunizmu w 1989 roku. Najlepiej się czuje ukazując klimat nieoczywistych zdarzeń, nadaje im często dodatkową historię.

Nominowany za publikację „Niedenthal Gdańsk 2018”. Fotoreporter portretował Gdańsk w 2018 roku, na nowo odkrywał miejsca znane i zapomniane, położone w śródmieściu i na obrzeżach. W centrum jego zainteresowania znaleźli się mieszkańcy Gdańska – pochwyceni w trakcie codziennych zajęć i chwil wypoczynku. Podczas realizacji tego projektu powstało kilka tysięcy zdjęć. Idea przygotowania albumu pokazującego Gdańsk w 2018 roku była inicjatywą Pawła Adamowicza. Tragiczna śmierć prezydenta Gdańska nadała projektowi nowe znaczenie. Chris Niedenthal, przyjechał na uroczystości pogrzebowe, stały się one również tematem zdjęć, stanowiąc końcowy akord projektu. Jego najważniejszym elementem stał się album, którego premiera odbyła się podczas Święta Wolności i Solidarności w 2019 roku. Na 240 stronach publikacji znajduje się ponad 200 niezwykłych fotografii wykonanych w 2018 i 2019 roku. Ukazują one miasto w sposób nieoczywisty, inspirują do dyskusji i refleksji. To zbiorowy portret miasta i jego mieszkańców oraz ostatnie pożegnanie z Prezydentem.

Alina Ratkowska

Klawesynistka, dyrygentka, wykładowczyni, profesor Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, współzałożycielka wytwórni płytowej Sarton, pomysłodawczyni i dyrektorka Festiwalu Goldbergowskiego, który od 2006 roku odbywa się w Gdańsku. Współpracuje z Goldberg Baroque Ensemble, zespołem specjalizującym się w wykonawstwie muzyki zachowanej w zbiorach Biblioteki Gdańskiej PAN. Dokumentuje utwory w serii „Muzyczne dziedzictwo Miasta Gdańska”.

Nominowana za książkę „Śladami Goldberga. Życie i twórczość gdańskiego klawesynisty i kompozytora Johanna Gottlieba Goldberga” oraz dwupłytowy album „Johann Gottlieb Goldberg - Complete Solo Harpsichord Works”.

Publikacje przybliżają osiemnastowieczną muzykę i sylwetkę Johanna Gottlieba Goldberga, kompozytora i klawesynisty urodzonego w Gdańsku. Dla muzykologów, muzyków i wszystkich miłośników sztuki dźwięku i historii Gdańska są to wyjątkowe wydawnictwa. Książka, pierwsze na świecie monograficzne opracowanie o Johannie Gottliebie Goldbergu, opowiada prywatnym i zawodowym życiu kompozytora, a płyty pozwalają zanurzyć się w jego muzyce i docenić jej piękno i precyzję.

Mecenas Kultury Gdańska

Firma Ziaja jest Mecenasem Teatru Wybrzeże. Współpraca rozwija się od kilkunastu lat, mecenat firmy jest wsparciem dla bieżącej działalności gdańskiego teatru. Wzrost działalności mecenatu nastąpił w 2018 roku, dzięki temu znacząco poszerzyła się oferta edukacyjna Teatru Wybrzeże. Firma Ziaja została założona w 1989 roku przez Aleksandrę i Zenona Ziaję. Działalność firmy to produkcja farmaceutyków i kosmetyków pielęgnacyjnych.