Najgorszy poniedziałek roku

Termin Blue Monday (dosł. smutny, przygnębiający poniedziałek) wprowadził w 2004 roku Cliff Arnall - brytyjski psycholog. Arnall wyznaczał datę najgorszego dnia roku za pomocą wzoru matematycznego uwzględniającego czynniki meteorologiczne (krótki dzień, słabe nasłonecznienie), psychologiczne (świadomość niedotrzymania postanowień noworocznych) i ekonomiczne (czas, który upłynął od Bożego Narodzenia - zaczynają się terminy płatności kredytów zaciągniętych na święta). Podaje się dwie wersje daty Blue Monday w tym roku - 17.01. i 24.01., ale zważywszy, że każdy poniedziałek jest trudnym dniem, warto się już teraz na ten kolejny przygotować...

Jak zacząć dzień?

Po przebudzeniu przeciągnij się, wyobraź sobie, że jesteś na słonecznej plaży. Nic cię nie goni, nigdzie się nie spieszysz. Otwórz oczy i przywitaj ten dzień, jakby to był ten ostatni, w którym istnieje zjawisko depresji.

Z czego się cieszyć?
Że tak szybko zapada zmrok? Cudownie! Będziesz dłużej leżał na kanapie z kubkiem gorącej czekolady i oglądał w telewizji "Seks w wielkim mieście". Znów nie dotrzymałeś postanowień noworocznych? Jak to nie?! Cały czas o nich myślisz! A to, że wprowadzisz je w życie w lutym powinno przywracać ci nadzieję! Zaciągnięte kredyty świąteczne? Przypomnij sobie, ile radości sprawiłeś bliskim, jakie to były cudowne święta!

Z kim się spotkać?
Wersja 1. - Istotne jest podtrzymywanie pozytywnej samooceny. A kto nam w tym lepiej pomoże, jak nie przyjaciele?
Wersja 2. - Jak to z kim? Najlepiej spotkać się z chłopakiem/ dziewczyną… A jeśli nie masz swojej drugiej połowy, przejdź do punktu - Co pić?

Co jeść?
Odpowiedź jest prosta - kwas alfa-eikozapentaenowy i alfa-dokozahexaenowy. I nie są to dopalacze, lecz dwa ważne nienasycone kwasy tłuszczowe, zawarte w rybim tłuszczu. Tran, bo o nim mowa, nie tylko pomaga chronić nasze serce, ale może ustrzec przed zimową chandrą. Wpływając pośrednio na zwiększenie poziomu serotoniny w naszym mózgu, chroni przed depresją oraz sezonowym zaburzeniem nastroju. Warto więc w swojej diecie uwzględnić ryby, na przykład makrelę, śledzie, łososia czy pstrąga. Niestety, by poczuć różnicę w nastroju tran trzeba spożywać dość długo. Coś na szybką poprawę humoru? Kofeina, teobromina, anandamid i fenyloetyloamina, czyli, innymi słowy, czekolada. Dwa pierwsze składniki powodują pobudzenie psychofizyczne, trzeci jest psychoaktywny (posądzany o wywoływanie "euforii biegacza"), a ostatni jest kojarzony z pojawianiem się uczucia zakochania. Co zatem mistrz kuchni poleca na styczeń? Ryby i kakaowe słodkości, czyli śledzie z czekoladą pod pierzynką.

Co pić?
Woda jest fundamentalnym budulcem naszego organizmu. Ale nie samą wodą żyje człowiek! Szczególnie, gdy dopada nas Blue Monday! Polecam zieloną herbatę! Jest wyśmienita, szczególnie lekko osłodzona miodem. Ma wpływ zarówno pobudzający (zaparzana krócej, ok. 2-3 minut), jak i odprężający (zaparzana ponad 3 minuty). Z badań naukowych nad ucieleśnieniem (Williams, L. E., i Bargh, J. A., 2008) wynika, że ciepło fizyczne może wywoływać w nas poczucie ciepła interpersonalnego. Jeśli chcemy poczuć się tego dnia lepiej, koniecznie wypijmy z kimś kubek gorącego napoju.

W co się bawić?
Zabawa działa niczym suplement diety dla naszego dobrego samopoczucia. Odpowiednie dawkowanie może sprawić, że w mig poczujesz się lepiej, a twój mózg zaleje fala hormonów szczęścia. Jak to zrobić? Postaraj się co jakiś czas zmieniać to, w jaki sposób się bawisz. I nie bój się wychodzić poza schematy. Nie musisz daleko szukać - postaraj się przypomnieć sobie wszystko to, co kiedyś sprawiało ci radość. Polecam szczególnie: zabawy towarzyskie (m.in. LARP, Whose Line Is It Anyway, Jaka to melodia, kalambury itp.), gry planszowe, RPG i każdy rodzaj sportu, od kręgli po piłkę nożną.

Gdzie pójść?
Może warto by sprawdzić, jak nasza ławka w parku miewa się podczas zimy? Spróbuj być turystą w swoim własnym mieście. Muzea, wystawy, pomniki. Ile z nich jeszcze nie odkryłeś? Poznawanie własnej okolicy może stać się przygodą.

Na co wydać pieniądze?
"Pieniądze szczęścia nie dają. Dopiero zakupy" - te słowa Marilyn Monroe są kwintesencją konsumpcyjnego stylu bycia, w którym przyszło nam żyć. Ludzie kupują coraz więcej licząc, że przyniesie im to spokój ducha. Psychologowie wykazali jednak, że to wydawanie pieniędzy związane z nabywaniem doświadczenia było bardziej satysfakcjonujące, niż kupowanie przedmiotów. Na co więc wydać pieniądze w najsmutniejszy dzień? Na koncert, imprezę, wypad do opery, kina czy na lekcję tańca. Nie ma więc co się smucić, tylko wyskoczyć na miasto!

Kogo i czego unikać?
Dla przesądnych - unikajmy czarnego kota, drabiny i odwracania się przez lewe ramię. Dla tych, co na diecie - wystrzegajmy się soli, fasoli i słodyczy, a osobom starszym mogę poradzić, aby unikały oblodzonych chodników i spadających sopli. Teraz na serio. Dla wszystkich. Powyższe rady można między bajki włożyć. Niejedna teoria psychologiczna dowiodła, że często o czymś myśląc ściągamy to na siebie. Możemy to nazwać samospełniającą się przepowiednią lub po prostu pechem. Zatem o powyższych wersach zapomnijmy i cieszmy się tym pięknym dniem. Do czasu, kiedy kolejny naukowiec nie odkryje, że jednak inna data, a nie 24 stycznia, jest najgorszym dniem w roku...

Porady przygotowali studenci Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej: Iwona Czyż, Maciej Jesionowski, Jędrzej Kamiński, Bartek Karcz, Ewa Międzobrodzka, Milena Sakowicz, Marta Sawicka i Natalia Zając.