Otyłość: jakie choroby może zwiastować?

Według raportu GUS „Stan zdrowia ludności w 2009 r.” w Polsce otyłość i nadwaga są bardzo poważnymi problemami. Badanie to wskazało, że nieprawidłową masę ciała ma już 52% Polaków. Odsetek kobiet, które zmagają się z nadwagą wynosi 29,4%, natomiast z otyłością aż 15,2%. Podobnie sytuacja wygląda wśród mężczyzn: 44,8% ma nadwagę, a 16,6 procent cierpi na otyłość. Nie wszyscy jednak wiedzą, że otyłość nie zawsze wynika z nieprawidłowej diety i braku aktywności fizycznej. Często jest wynikiem chorób, z których nie zawsze zdajemy sobie sprawę.

Czym jest otyłość?

Otyłość to choroba, która charakteryzuje się wzrostem tkanki tłuszczowej w organizmie. Jak dowiedzieć się, czy kilka kilogramów więcej, które pojawiło się w ostatnim czasie, to nadwaga czy już otyłość? Pomóc może Body Mass Index, czyli popularne BMI. Wylicza się go poprzez podzielenie masy ciała przez wzrost w centymetrach do kwadratu. Jeżeli twój wynik mieści się w granicach od 18,5 do 24,9, to twoja waga jest prawidłowa. Jeśli indeks wynosi 25–30, to masz do czynienia z nadwagą, a powyżej 30 – z otyłością.

Choroby, które mogą skutkować nadwagą

Otyłość, której podłożem są choroby, wcale nie oznacza, że po ich wykryciu i podjęciu leczenia pacjent może jeść wszystko na co ma ochotę. Najczęściej ten rodzaj otyłości podejrzewa się u osób, które pomimo diety i regularnych ćwiczeń nie chudną, a ich waga stale rośnie. Dlatego podjęcie leczenia farmakologicznego wiąże się z utrzymaniem diety i regularnymi ćwiczeniami.

Najczęściej występującą przy otyłości chorobą jest
niedoczynność tarczycy. To schorzenie endokrynologiczne początkowo objawia się sennością, osłabieniem, uczuciem zimna i problemami z koncentracją. Z czasem pojawia się też niekontrolowane tycie i zaburzenia miesiączkowania. Zaobserwowanie takich objawów powinno skutkować wizytą u lekarza, który zleci wykonanie badania hormonów tarczycy.

Inną typowo kobiecą chorobą jest zespół policystycznych jajników, któremu towarzyszy zanik miesiączkowania lub skąpe krwawienia, w efekcie którego występują trudności z zajściem w ciążę. Rozpoznanie może przeprowadzić ginekolog za pomocą badania USG. Przywrócenie płodności będzie możliwe tylko przy zrzuceniu nadwagi, w którym powinien pomóc lekarz.

Zespół Cushinga także może skutkować otyłością. Jest to zespół objawów związanych z nadprodukcją kortyzolu, czyli hormonu produkowanego przez nadnercza. Przy tej chorobie otyłość pojawia się w nietypowych miejscach. Mogą to być obojczyki, kark i twarz. Innymi objawami są purpurowe rozstępy, zaburzenia miesiączkowania u kobiet, nadciśnienie i problemy ze snem. Aby rozpoznać tę chorobę, zazwyczaj wystarczy określenie poziomu kortyzolu we krwi i USG jamy brzusznej z oceną nadnerczy.

Często przyczyną otyłości może też być depresja. Wiele osób rozładowuje napięcie jedzeniem, co przy dużym poziomie stresu prowadzi do nadwagi, a ostatecznie do otyłości, która prowadzi do spadku własnej oceny i zajadania smutków. W takim wypadku warto pomyśleć o rozmowie z psychologiem, który pomoże nam nazwać i rozwiązać problem.

Za otyłość mogą odpowiadać też choroby genetyczne, takie jak zespół Turnera. Choroba ta występuje u kobiet i spowodowana jest niepełnym rozwojem chromosomu X. Przede wszystkim zaalarmować powinien niski wzrost i nieprawidłowe proporcje ciała. Mogą też występować inne cechy: wady zgryzu, wykrzywione stawy oraz niedorozwój jajników, który skutkuje brakiem miesiączki i niepłodnością. Wczesne rozpoznanie tej choroby pomoże złagodzić objawy, jednak nie wyleczy tej choroby.

Warto pamiętać, że otyłość ma wpływ na cały organizm. Szczególnie wpływa na stan kości i stawów, które nie są w stanie utrzymać dużej wagi ciała. Odkładanie się tłuszczu negatywnie oddziałuje na poziom cholesterolu, pojawienie się zmian miażdżycowych i niewydolność serca. Wystąpić mogą też żylaki nóg, bezpłodność i udar mózgu. Dlatego tak ważne jest leczenie farmakologiczne chorób, których skutkiem może być otyłość. Oprócz tego, że wyleczy choroby będące jej źródłem, to zapobiegnie też innym poważnym zaburzeniom w przyszłości. Jeśli więc zmagamy się z otyłością i nie potrafimy sobie z nią poradzić, to udajmy się po pomoc do specjalisty.