Plaża Stogi - lubiana przez mieszkańców. To także turystyczne zaplecze Gdańska, któremu trudno rozkwitnąć

Wcześniej uznawano, że przebywanie w morskiej wodzie jest szkodliwe. Przypominamy co było przed i po tym, kiedy na Plaży Stogi kąpiele stały się popularne. Jaka będzie przyszłość popularnego wśród mieszkańców Gdańska miejsca wypoczynku.
Plaża Stogi cieszy się uznaniem turystów głównie ze względu na swój urok - szeroki pas piaszczystej plaży oraz dostępność różnych atrakcji. Jest to doskonałe miejsce na spędzenie czasu w towarzystwie przyjaciół i rodziny, ciesząc się morskimi widokami i wakacyjną atmosferą. Niemniej nie było, nie jest i nigdy nie będzie to miejsce idealne dla turystyki.

Niewątpliwie powstanie miejsca, które dzisiaj nazywamy Plażą Stogi jest związane z pojawieniem się osady rybackiej w miejscu dzisiejszej dzielnicy mieszkaniowej Stogi. Skoncentrowana była przy brzegu ówczesnej Leniwki, a dzisiaj Martwej Wisły. W 1603 roku przy zachodnim brzegu zbiornika wodnego Pusty Staw istniał należący do gdańskiego burmistrza Johanna Bekego (1547-1611) dwór. W jego sąsiedztwie znajdował się browar. Nie stanowił on jednak zaplecza turystycznego. Rosjanie w wojnie z lat 1734-1735 postanowili spalić nadmorskie lasy na terenach dzisiejszej dzielnicy. Wywołany pożar doszczętnie zniszczył zieleń. Istniało ogromne ryzyko, że plażowy piach może zasypać osadę. Stąd Towarzystwo Przyrodnicze rozpisało konkurs na ponowne zalesienie. Zwyciężyła wtedy metoda zaproponowana przez prof. Titiusa z Wittenbergi. Rewitalizacja terenu trwała latami. To było jednak impulsem do powstania kurortu, ale jeszcze nie plaży, a nad Pustym Stawem - nad zbiornikiem wodnym na Stogach. Miejsce stało się, mimo problemów z komunikacją (nie było mostów łączących ówczesne Stogi z Gdańskiem), często odwiedzane przez turystów. Zbudowano Hotel Kuracyjny. Inni nocowali w chatach rybackich, co dzisiaj można by nazwać agroturystyką.

Stogi stawały się coraz częściej odwiedzane. Turyści zaczęli zaglądać też tłumnie na plaże, by zażyć kąpieli morskiej i słonecznej. Z tego powodu powstała hala plażowa. Przed I wojną światowa Plaża Stogi była świetnie funkcjonującym miejscem turystycznym. Na Stogi było można coraz łatwiej się dostać. Wybudowano Most Siennicki w 1912 r., który zapewnił dogodny dojazd. W latach 20. natomiast rozbudowano halę plażową i doprowadzono trasę tramwajową. W 1935 r. do plaży można było dojechać samochodem, bowiem droga (obecnie ul. Nowotna) została wyściełana równym jak stół asfaltobetonem. Z kolei rekreacyjne tereny Pustego Stawu przestały mieć znaczenie i trafiły w ręce przedsiębiorcy, który wybudował tam fabrykę pasmanteryjną. Pozostały tam do dziś dawne alejki spacerowe.

II wojna światowa spowodowała spustoszenie na obszarze Plaży Stogi. Z powodu ciężkich walk zniknęła hala plażowa. Do dzisiaj zachowało się po niej utwardzone podłoże. Nic dziwnego, że na Plaży Stogi po wojnie nie zostało zbyt wiele infrastruktury turystycznej. W lasach na Stogach działały od końca XIX w. baterie artyleryjskie, które miały osłaniać Gdańsk przed atakiem wrogich okrętów. Były języczkiem u wagi radzieckiej akcji „wyzwalania” Gdańska. Baterie modernizowano do końca - czyli do 1944 r. Po wojnie również Polacy zbudowali przy Plaży Stogi artylerię. Jednak z powodu zmiany doktryny wojennej w latach 60. i 70. stopniowo zrezygnowano z utrzymywania tego rozwiązania obronnego.

- Obiekty, które nie weszły w obszar pod rozbudowę portu są w bardzo dobrym stanie. Od lat o nie dbam w miarę czasu wolnego. Ostatnio, dzięki sponsorowi Terminal Baltic Hub DCT, odnawiam elewację boczną tego największego bunkra, który znajduje się na północ od pętli tramwajowej - opowiada „Dziennikowi Bałtyckiemu”, Marcin Dobry, który społecznie zajmuje się dawnymi obiektami militarnymi.

Dzisiaj mieszkańcy i turyści mogą przejść się szlakiem fortyfikacji nadmorskich. Na zainteresowanych czekają nie tylko różnego rodzaju bunkry, ale też fortyfikacje przeciwczołgowe.

Plaża na Stogach nie miała szansy rozkwitnąć w okresie PRL. Jedynymi obiektami o charakterze turystycznym były realizowane w tamtym czasie ośrodki wypoczynkowe, pola namiotowe i drobne punkty gastronomiczne.

Rosnące potrzeby związane z przeładunkiem w portach sprawiły, że władze centralne postanowiły zbudować port zewnętrzny inaczej nazywany Portem Północnym. W konsekwencji zajęto część Plaży Stogi. Zanim budowa ruszyła, można było brzegiem zatoki przejść z Westerplatte do Górek Zachodnich. W okresie PRL na piachach plaży wybudowano nabrzeże do przeładunku węgla. Nieco później oddano Naftoport. Z tej okazji wycięto także spory pas lasu, by połączyć powstały Naftoport z magazynem paliw na Krakowcu - dzisiejsza bazą PERN. To nie wszystko. Pod koniec PRL-u lasy przy Plaży Stogi stały się miejscem, w którym wielu mogło się wzbogacić na bursztynie. Bursztyniarze, używając motopomp i węży strażackich, płukali podłoże, by uzyskać cenną kopalinę. Trafiała ona do gdańskich bursztynników, którzy przygotowali m.in. biżuterię na handel. Co ważne, zjawisko funkcjonuje do dzisiaj.