Rady dzielnic w Gdańsku. Koalicja Obywatelska prezentuje założenia reformy. Radni dzielnicowi mają wiele uwag

Pod koniec stycznia 2019 roku Rada Miasta Gdańska powołała do życia doraźną komisję ds. reformy rad dzielnic. Znaleźli się w niej radni:

• Koalicji Obywatelskiej:

  • Karol Ważny (przewodniczący),
  • Kamila Błaszczyk,
  • Anna Golędzinowska,
  • Jan Perucki,

• Prawa i Sprawiedliwości:

  • Romuald Plewa (wiceprzewodniczący),
  • Przemysław Malak,

• Wszystko dla Gdańska:

  • Andrzej Stelmasiewicz.

Od tamtej pory komisja regularnie się zbierała (14 posiedzeń), a na jej posiedzenia przychodzili przedstawiciele rad dzielnic.

W czwartek, 12.11.2020 r. grupa radnych Koalicji Obywatelskiej na zdalnej konferencji prasowej przedstawiła założenia reformy rad dzielnic. W konferencji udział wzięli radni KO zasiadający w komisji ds. reformy jednostek pomocniczych oraz Cezary Śpiewak-Dowbór, przewodniczący klubu KO.

– Komisja pod przewodnictwem Karola Ważnego opracowywała uwagi, toczyło się wiele dyskusji w różnych kierunkach. Chcemy, żeby konsultacje społeczne potrwały do połowy lutego przyszłego roku, będzie dużo czasu żeby zgłaszać uwagi.

– Chcemy zaproponować nowy podmiot, jakim są konwenty makrodzielnicowe. Ma ich być 13. To forum dyskusji między radnymi dzielnic, radnymi miasta a przedstawicielami prezydenta miasta w sprawach związanych z inwestycjami w dzielnicach – mówił Cezary Śpiewak-Dowbór.

Wskazywał, że takie formy są sprawdzone w krajach zachodnich. Podstawowym forum mają być rady dzielnic. Konwent makrodzielnicowy ma być formułą trójstronną, zapewniającą większą partycypację w inwestycjach, lokalną odpowiedzią na forum przewodniczących zarządów dzielnic, tak by w mniejszym gronie omawiano sprawy dotyczące zespołów dzielnic, a także wstępem do szerszej reformy.

Radni dzielnic będą mogli zgłaszać swoje uwagi do uchwały o konwentach makrodzielnicowych do najbliższej listopadowej sesji Rady Miasta Gdańska, która odbędzie się za 2 tygodnie, 26.11.2020 r. W konwentach makrodzielnicowych mają być przedstawiciele rad dzielnic oraz radni miasta danego okręgu. Trzecim interesariuszem byłby przedstawiciel prezydenta miasta.

Projekt uchwały miał trafić już na październikowe głosowanie, jednak został zdjęty z porządku obrad. Ze strony rad dzielnic było wówczas słychać zdziwienie takim pomysłem oraz brakiem konsultacji z nimi.

Makrokonwenty będą stanowić podzespoły okręgów wyborczych. Ich skład dzielnicowy może ulec zmianie. Głównym ich założeniem jest, by mieściły się one w granicach okręgów wyborczych do Rady Miasta.

Przewodniczący komisji ds. reformy jednostek pomocniczych Karol Ważny przedstawił główne zmiany.

– One nie są wymysłem członków naszego klubu, ale są wynikiem wielomiesięcznych prac. Przez kilkanaście miesięcy rozmawialiśmy o różnych aspektach pracy rad dzielnic – mówił Karol Ważny.

Projekt w kwestii procedury wyborczej zakłada:

• zniesienie obowiązku zbierania podpisów 10 proc. mieszkańców na terenie dzielnicy,
• zniesienie minimalnego progu frekwencyjnego 5 proc.,
• wydłużenie kadencji rady dzielnicy – obecnie kończy się ona 2 miesiące po wygaśnięciu kadencji Rady Miasta i potem, przez kilka miesięcy do wyborów do rad dzielnic, rada nie funkcjonuje
• brak informacji na karcie wyborczej o ugrupowaniu, z którego kandydat ubiega się o mandat radnego dzielnicy.

W wyborach do rad dzielnic członkowie partii czy stowarzyszeń politycznych i tak rzadko kiedy podają, skąd się wywodzą. Rekomendacja przez władze partii nie jest konieczna w wyborach do jednostki pomocniczej.

Zmienić się może finansowanie rad dzielnic:

• 30 proc. łącznego miejskiego budżetu na rady dzielnic byłoby dzielone po równo na 35 dzielnic, a 70 proc. reszty trafiałoby do nich w zależności od frekwencji wyborczej,
• w budżecie dzielnicowym 70 proc. trafiałoby na inwestycje infrastrukturalne,
• niewykorzystane w ciągu roku pieniądze przechodziłyby na budżet na kolejny rok w trakcie trwania kadencji,
• część budżetu byłaby przeznaczona na działania promujące ochronę zdrowia,
• maksymalnie 1 proc. budżetu byłby przeznaczony na promocję rady dzielnicy.

– Obecne uregulowania sprawiają, że budżety w małych dzielnicach są niewielkie. Chcielibyśmy, analogicznie do Budżetu Obywatelskiego, by 30 proc. całego budżetu było dzielone na każdą dzielnicę, a 70 proc. w zależności od frekwencji wyborczej.

– Chcielibyśmy zwiększenia dbałości o nasze dobro wspólne, zaproponować, by środki z budżetów dzielnic w 70 proc. płynęły w stronę działań infrastrukturalnych i remontowych. W kwestii przenoszenia środków na kolejne lata, chcielibyśmy wydłużyć ten czas na okres całej kadencji. Chcielibyśmy wprowadzić środki na promocję rad dzielnic oraz na promocję zdrowia. Analogicznie do Budżetu Obywatelskiego, chcemy zapewnić możliwość wydatkowania środków budżetowych na terenach niekomunalnych – mówił Karol Ważny.

W ramach rad dzielnic powstać ma harmonogram planowania budżetu poprzedzający kolejny rok. Powołany zostałby zespół konsultacyjny, który zajmowałby się odwołaniami od odmownych decyzji ws. planów budżetowych. Oprócz tego, na stronie internetowej miasta miałyby być publikowane protokoły oraz listy obecności z sesji rad dzielnic. Zarządy dzielnic miałyby zostać poszerzone do trzech osób. Obecnie jedynie przewodniczący zarządu może reprezentować radę w kontaktach z urzędnikami.

W trakcie konferencji, radni dzielnic w komentarzach wyrażali swoje opinie. Przeważnie były to głosy niezadowolenia wobec pomysłu reformy oraz sposobu jej przedstawienia.

– Konferencja prasowa zamiast konsultacji z radami dzielnic?! Brawo radni!!! – ironizował Krzysztof Koprowski z Rady Dzielnicy Wrzeszcz Górny.

– Zamiast dzielić fundusze między większych i mniejszych, zróbcie nowy podział terenu miasta na dzielnice, z uwzględnieniem rzeczywistych powiązań społeczności. Oderwijcie granice dzielnic od granic okręgów wyborczych do Rady Miasta. Podzielcie, ile się da, po równo i dajcie równe fundusze – apelował Ryszard Łusiak z Rady Dzielnicy Orunia Górna-Gdańsk Południe.

– Co z większymi dzielnicami: Chełm, Piecki-Migowo? Taki system sprawia, że Chełm straci ok. 18 proc. obecnego budżetu, czyli więcej niż zyskają Rudniki, które otrzymają najwięcej – pytała Agnieszka Rezmer z Rady Dzielnicy Chełm.

– Rady Dzielnic zostały zapewnione, że ten materiał zostanie zaprezentowany na komisji. Jednak informacja jest przedstawiana na konferencji prasowej. Słabo. Zawiodłem się na radnych, którzy swoim imieniem i nazwiskiem takie zachowanie akceptują. Dobrze, że radni KO chętniej rozmawiają z przedstawicielami mediów niż z radami dzielnic. Jest to naprawdę budujące – komentował Maximilian Kieturakis z Rady Dzielnicy Śródmieście.

– Po wpadce z drukiem 772, nikt nie wyciągnął w klubie wniosków? – odnosiła się do niedawnego zdjęcia projektu uchwały o makrokonwentach z porządku obrad Rady Miasta Zenobia Glac-Ściebura, radna dzielnicy Orunia Górna-Gdańsk Południe.

– Przydział dzielnic do makrodzielnic jest bardzo sztuczny. Dodatkowo konwent makrodzielnicowy dubluje zadania rad dzielnic oraz wydłuża ścieżkę procedowania budżetów dzielnic – komentował Bartosz Stefański z Rady Dzielnicy Osowa.

Głos w komentarzach zabrał też Przemysław Malak, miejski radny PiS, były radny dzielnicy Piecki-Migowo, członek komisji ds. reformy jednostek pomocniczych.

– A realna naprawa codziennej biurokratycznej pracy radnych poprzez utworzenie JEDNEJ jednostki urzędowej dedykowanej pracy radnych, która ma koordynować działania rad od A do Z? Dalej radni będą biegać od Wydziału Rozwoju Społecznego, Biura Rozwoju Gdańska, biura ds. kultury, MOPR-u do GZSiSS itd. – pytał radny opozycji.

Radni miejscy KO tłumaczyli, że to na razie zamysł poddany konsultacjom, które potrwają do połowy lutego.

– Chciałam podkreślić, że to dopiero początek konsultacji. Na pewno nie będziemy nic upychać tylnymi drzwiami. Konsultacje trwają do 15 lutego, przez 3 miesiące. Teraz dopiero prezentujemy pewien pomysł – przypominała radna KO Kamila Błaszczyk.

– To, co prezentujemy, to zebranie postulatów, które padały na posiedzeniach komisji w takiej formule, która miałaby szansę być zrealizowana przez Radę Miasta Gdańska. Dziś otwieramy dyskusję i będzie trwała przeszło 3 miesiące – podkreślał Cezary Śpiewak-Dowbór.

W okręgu wyborczym numer 1 makrokonwenty mają wyglądać następująco:

• Wyspa Sobieszewska, Rudniki, Olszynka, Orunia-św. Wojciech-Lipce,
• Stogi, Przeróbka, Krakowiec-Górki Zachodnie,
• Brzeźno, Nowy Port, Letnica.

W okręgu wyborczym numer 2 makrokonwenty mają wyglądać następująco:

• Śródmieście, Chełm,
• Ujeścisko-Łostowice, Orunia Górna-Gdańsk Południe.

W okręgu wyborczym numer 3 makrokonwenty mają wyglądać następująco:

• Aniołki, Suchanino, Siedlce,
• Piecki-Migowo, Jasień.

W okręgu wyborczym numer 4 makrokonwenty mają wyglądać następująco:

• Wrzeszcz Dolny, Młyniska,
• Wrzeszcz Górny, Strzyża, Brętowo.

W okręgu wyborczym numer 5 makrokonwenty mają wyglądać następująco:

• Zaspa Młyniec, Zaspa Rozstaje,
• Przymorze Małe, Przymorze Wielkie.

W okręgu wyborczym numer 6 makrokonwenty mają wyglądać następująco:

• Osowa, Matarnia, Kokoszki,
• Oliwa, VII Dwór, Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia.

Konsultacje społeczne zaproponowanych zmian w statutach dzielnic potrwają do połowy lutego 2021 roku.