Sztuka tańca "od podszewki"

Już w okresie wspólnoty pierwotnej człowiek znał taniec jako zjawisko
ruchowe, sprawiające mu szczególną przyjemność, sięgającą nieraz stanu
ekstatycznego. Z chwilą jednak, gdy zjawisko to było świadomie porządkowane i stosowane do określonych celów, człowiek zaczął tworzyć taniec, który rozwijał się dalej jako wytwór społecznej gromady.

Narodowe cechy

Na przestrzeni dziejów sztuka taneczna wykształciła odrębne narodowe cechy takie jak włoska wirtuozeria, francuski wdzięk i elegancja, angielska dyscyplina i oszczędność środków wyrazu, rosyjski liryzm i perfekcja techniczna, polska werwa i fantazja, amerykański humor i spontaniczność. W połowie XX wieku sztuka taneczna zyskuje szerszy krąg odbiorców i staje się sztuką bardzo popularną, przemawiającą do każdego widza w sposób prosty i bezpośredni.

Możemy pokusić się o bardziej precyzyjną definicję tańca odnosząc się do wypowiedzi Judith Hanna, która uważa, iż taniec "to ludzka myśl i zachowanie wykonywane przez ludzkie ciało dla ludzkich celów" albo Włodzimierza Tomaszewskiego , który twierdzi, że "taniec może być reakcją bardziej lub mniej złożoną, zwykłym naśladownictwem informacji, bodźców jakie otrzymuje się z otoczenia (na przykład powtarzanie cudzych ruchów), podporządkowanie się jakiejś strukturze dźwięków".

Magiczny charakter

W okresie wspólnoty pierwotnej taniec miał charakter magiczny. Związany był ściśle z pracą i życiem człowieka oraz miał konkretne cele i zadania. Ten magiczny cel tańca polegał na osiągnięciu za pomocą jego treści, opartej na obserwacji otaczającej rzeczywistości i na zamyśle naśladowczym człowieka .Ruch ciała człowieka przedstawiał różne czynności z życia wzięte (naśladowanie konkretnego faktu, obiektu).Skutkiem tego miało być oddziaływanie na rzeczywistość. Zatem wykonywanie ruchów naśladowczych tworzyły taniec obrazowy (pantomimiczny taniec z treścią).Te czynności magiczne sprawiały, iż pierwotna gromada jednoczyła się we wspólnym ruchu przez co powstawały pierwsze formy taneczne w postaci zespołu (taniec zbiorowy).

Tańce te były przede wszystkim sposobem wyrażania emocji, uczuć, okazją do wyładowania napięcia, nadmiaru energii jak również upajały człowieka pierwotnego radością i wywierały w człowieku pozytywne emocje. Zatem magia i ekstaza leżą u podstaw tańca pierwotnego.

Wraz z rozwojem społeczeństwa taniec oddala się nieco od czynności pracy, natomiast zachowuje nadal łączność z nimi w tematyce i formie, w swych magicznych celach. Człowiek naśladował na przykład czynności łowów poddając się swej wyobraźni, dlatego też naśladowanie "z pamięci" zmieniało nieco realne elementy polowania.

Bo liczy się taniec i dobra zabawa

Z czasem człowiek zaczął uprawiać taniec dla celów rozrywkowych. Wynikało to z jego wrodzonej potrzeby zabawy. W ten sposób człowiek odnajdował odprężenie psychiczne, jak również mógł rozwijać swoje uzdolnienia w tym zakresie. Taniec o charakterze zabawy był często oderwany od naśladownictwa. Tworzył elementy estetyczne stąd powstał taniec popisowy(gimnastyczny taniec bez treści), który wyrażał się zręcznością, pięknem ruchu i estetyką ciała. Spokojnie możemy stwierdzić, że wszystkie te cechy zostały zachowane aż do dziś.

Przykładem są takie tańce jak polonez, mazur, polka czy walc. Nie znajdziemy w nich żadnego przekazu, opowieści, a jednak są one bardzo ciekawe i patrzymy z wielką uwagą i zainteresowaniem na zmieniające się ruchy tancerzy. Najpiękniejsze w tym wszystkim jest to, że każdy taniec jest inny, każdy z nich wywiera na nas inne emocje, inny nastrój.

Walc jest płynny, elegancki i spokojny, może też być smutny albo wesoły. Mazur to taniec energiczny i porywający, sprawia iż człowiek nie byłby w stanie usnąć przy nim. Polka to rodzaj tańca wesołego, pełnego ekspresji i radości, potrafi wręcz rozśmieszyć widza, natomiast polonez jest tańcem dostojnym, pełnym dumy, godności i powagi, lecz nie oznacza to, że jest ponury.

Wywieranie wrażenia

Tak więc taniec związany jest z różnymi emocjami, ze wzruszeniami, nastrojami, które znamy z życia codziennego. Jeżeli sam tancerz nic nie czuje, nie umie nam przekazać swoich emocji, to jego taniec staje się zimny i obojętny. Nie wzrusza nas ani nie interesuje po prostu staje się nudny. Występy takich tancerzy sprawiają iż wychodząc z pokazu nie pamiętamy już o nim. Sztuką jest to by sprawić, aby widz zapamiętał tancerza na długo w swojej pamięci; wywrzeć w nim takie emocje i tak silne wrażenie by chciał z chęcią powracać do tych chwil nawet jeżeli taniec nie ma w sobie żadnej opowieści.

Tworzone są również przedstawienia taneczne oparte głównie na tańcu klasycznym (balet) opowiadające konkretną historię. Przykładem może być stary już balet pt. "Pan Twardowski", który różni się od dzisiejszych przedstawień tym, że treść jego wyjaśniają sceny pantomimiczne, a tańce były tylko dodatkiem.

Logika w balecie

Nowoczesny balet składa się całkowicie z tańców i opowiada zazwyczaj o wzajemnym stosunku osób na scenie. Każdy tancerz odgrywa swa rolę za pomocą ruchów, gestów, zmiany miejsca na scenie-opowiada historię tańcząc tak aby widz mógł domyśleć się o co w niej chodzi. Widzowie mogą również interpretować przedstawione sceny w różny sposób. Nie każdy temat da się przedstawić tańcem. Jeżeli akcja jest zbyt skomplikowana widz zaczyna się gubić i nie wie co o co chodzi w danej sztuce tanecznej. Zatem bardzo ważne jest to, by każdy balet składał się z prostych, klarownych sytuacji zrozumiałych dla publiczności.

Akcja baletowa powinna rozwijać się logicznie i zrozumiale według planu jakim jest wstęp, rozwinięcie, zakończenie – musi sprawić iż widz będzie zainteresowany sztuką od początku do końca. Dzisiejsze balety nie są długie, maja zwięzłą akcję o prostej treści, którą można opowiedzieć w kilku słowach.

Irena Turska uważa, iż taniec nie tylko "opowiada" ale również nas uczy jak na przykład w "Panu Twardowskim" poznajemy stara polską legendę, zwyczaje i tańce górali na Podhalu…

W przedstawieniach takich możemy dostrzec różne strony dzisiejszego życia, zwykłej codzienności. Pomagają nam one zrozumieć przeżycia ludzi, ich radości i niepokoje. Takich uczuć również mogą doznawać dzieci, gdyż dla nich są specjalnie napisane balety do gotowej muzyki tj. "Dziadek do orzechów" Piotra Czajkowskiego czy "Pinokio" według powieści Collodiego.

Dziś komercja

Zastanawiając się dogłębnie nad rozwojem tańca możemy stwierdzić iż w dzisiejszych czasach ta forma sztuki jest nastawiona głównie na komercję. W przeciągu kilku lat w Polsce powstało wiele programów rozrywkowych stricte tanecznych m.in. "Taniec z gwiazdami" czy "You can dance". Spowodowały one, iż "świat oszalał", niemal w każdym domu choć raz w tygodniu człowiek skupia swoją uwagę na tańcu oglądając te właśnie programy. Potrafią one wywrzeć silny wpływ na ludzka psychikę. Człowiek przeżywa wraz z uczestnikami ich wzloty i upadki. Emocje tancerzy mogą oddziaływać na widza w bardzo silny sposób(nawet jeśli widz nie ma nic wspólnego z tańcem).

Dlatego też ludzie chętnie wracają do oglądania kolejnych edycji.
"You can dance- po prostu tańcz" to program, w którym z pośród kilku tysięcy uczestników w kraju drogą eliminacji wybierany jest najlepszy zawodowy tancerz. Zatem program ten może spełnić największe marzenia młodych ludzi, daje możliwości rozwijania talentu, jak również uczy wiary we własne siły i co więcej pozwala na zawieranie nowych znajomości

Dzięki takim programom wielu ludzi zaczęło uświadamiać sobie, że taniec może być dla nich przyjemną formą spędzenia wolnego czasu. Może być ucieczką od codziennych problemów, oderwaniem od rzeczywistości, odreagowaniem stresu i wyładowaniem napięcia emocjonalnego-taniec jest połączeniem ćwiczeń ciała i umysłu, co powoduje odprężenie, wypoczynek i minimalizowanie stresu dnia codziennego. Taniec czyli ruch jako nieodzowny w dzisiejszych czasach element kultury fizycznej jest również sposobem na zachowanie ładnej figury i dobrej kondycji. Sprawia iż możemy utracić zbędne kilogramy nawet w ciągu godziny.

Lek na pamięć

Jego wydatek energetyczny równa się z wydatkiem energii podczas pływania, jazdy na rowerze czy gry w siatkówkę. Potrzebny jest w wielu aspektach życia człowieka. Często ludzie czują się niekomfortowo na zabawach, gdyż nie potrafią tańczyć, dlatego coraz więcej par pobiera lekcje tańca, by dobrze wypaść na zabawie sylwestrowej czy weselnej.

Dzięki temu też zwiększa się wiara w siebie i swoje umiejętności Z roku na rok powstaje coraz więcej szkół tanecznych, gdyż dzieci i młodzież pragną doskonalić swoje umiejętności m.in. z takich technik jak hip-hop, jazz czy dancehall. Warto wiedzieć, że różnorodność stylów i technik tanecznych wpływa stymulująco na cały układ mięśniowy człowieka, rozwój poszczególnych grup mięśniowych jest prawidłowy i harmonijny, a kości i stawy ulegają wzmocnieniu co działa profilaktycznie w zagrożeniu osteoporozą. Taniec jest również dobrym "lekiem" na pamięć, a to dzięki kombinacji ćwiczeń i konieczności zapamiętania kroków.

U dzieci i młodzieży budzi się chęć bycia tak dobrym tancerzem jak ich "Idol", który właśnie bierze udział w programie "You can dance", toteż szkoły tańca cieszą się dużym zainteresowaniem, są wręcz przepełnione ludźmi.