Unikatowe fotografie walk na morzu

Ciemna tafla morza. Burta w burtę stoją obok siebie niszczyciele ORP "Błyskawica" i ORP "Grom". To prawdopodobnie ostatnie, nieznane zdjęcie obu okrętów, wykonane przed 5 maja 1940 roku - datą zatonięcia "Gromu".

Na kolejnej fotografii polscy marynarze wciągają na pokład okrętu przemoczonych lotników z zestrzelonego samolotu. "Burza" z rozbitym dziobem, "Orzeł" tuż przed tajemniczym zaginięciem. Zdjęcia z konwoju...
Osiemnaście zdjęć, ukazujących nieznaną historię walk Polaków w czasie II wojny światowej, gdyńskiemu Stowarzyszeniu Przyjaciół Tradycji przekazał anonimowy właściciel. Stamtąd, dzięki uprzejmości Edwarda Zimmermanna, trafiły do redakcji "Dziennika Bałtyckiego".

Ocena wojskowych historyków jest jednoznaczna. - Wysoka wartość - twierdzi kmdr por. Walter Pater, redaktor naczelny "Przeglądu Morskiego". - Większość tych fotografii nie była nigdzie publikowana. Są oryginalne i w dobrym stanie. Przedstawiają wojnę na morzu taką, jaka była naprawdę.
Na kilku zdjęciach odbita jest pieczątka z adresem Portland Place Str. w Londynie. Tam mieścił się w czasie wojny ataszat Marynarki Wojennej RP. Zdjęcia prawdopodobnie wykonano na potrzeby Referatu Informacji Zewnętrznej Kierownictwa MW.

Do Polski dotarły nielegalnie, ukryte między ubraniami marynarza, wracającego z Zachodu. Ponad pół wieku leżały wśród wojennych dokumentów i pamiątek rodzinnych. Ich właściciel zmarł.
- Syn marynarza skontaktował się z gdyńskim Stowarzyszeniem Przyjaciół Tradycji - mówi Edward Zimmermann z SPT. - Przekazał zdjęcia. Poprosił o nieujawnianie nazwiska.
Prawdopodobnie autor zdjęć był związany z działającym w czasie II wojny światowej w Londynie Referatem Informacji Zewnętrznej Kierownictwa MW. Świadczą o tym pieczątki i numery, odbite na fotografiach.
- Na pewno nie był to marynarz amator - twierdzi kmdr por. Walter Pater, znawca wojennej historii Marynarki Wojennej. - W czasie wojny w marynarce obowiązywał zakaz pisania pamiętników i robienia zdjęć.
Wspólnie z ekspertami - kmdr. Walterem Paterem i kpt. marynarki Mariuszem Konarskim - przeglądamy wydany tuż po wojnie w Londynie album "Polska Marynarka Wojenna od pierwszej do ostatniej salwy drugiej wojny światowej". Z osiemnastu dostarczonych do redakcji fotografii rozpoznajemy tylko cztery. Najciekawsze jest zdjęcie przedstawiające kmdr. Bolesława Romanowskiego z załogą okrętu podwodnego "Sokół". Marynarze z dumą prezentują "piracką" flagę Jolly Roger, na której zaznaczono krzyżykami zatopione statki wroga.
Wrażenie robią fotografie nigdy niepublikowane. Jak ta przedstawiająca łódź zacumowaną przy burcie, w środku mężczyznę w kamizelce ratunkowej. Kmdr Bogdan Wroński w książce "Wspomnienia płyną jak okręty" pisał, że w czasie wojny "łowienie lotników" było ważniejsze od wystrzelenia torpedy. Nasz ORP "Ślązak" zwany był przez Anglików "pasterzem gumowych dingi"...
Oprócz wojenno-morskich fotografii w pliku dostarczonym do gdyńskiego stowarzyszenia znaleźliśmy też dramatyczny obraz przedstawiający pogrzeb Polaków pod Monte Cassino i zdjęcie pilotów przy bombowcach wellington. Kpt. Mariusz Konarski twierdzi, że pochodzą one z Polskiego Dywizjonu 301.
Anonimowy fotograf zatrzymał w kadrze twarze bohaterów. Może uda się rozpoznać żołnierzy z tamtych lat?
Popatrzcie.