Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Za kilka tygodni zacznie obowiązywać ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Najistotniejsza zmiana na którą czekają przedsiębiorcy pojawi się jednak dopiero od 1 stycznia przyszłego roku. Będzie nią możliwość uzyskania od instytucji publicznych, w tym urzędów skarbowych wiążącej interpretacji przepisów prawa.

Oznacza to, że organa skarbowe nie będą mogły zmieniać raz wydanej przedsiębiorcy interpretacji prawa podatkowego. I jeśli nawet z jakichkolwiek przyczyn ulegnie ona zmianie, przedsiębiorca nie będzie ponosił żadnych dodatkowych kosztów. Do historii być może przejdą przypadki firm takich jak Optimus, wobec których fiskus po zmianie decyzji domagał się milionów złotych zaległych podatków.
Interpretacja dotyczyć będzie wszystkich płatności publicznych, takich jak podatki, składki na ubezpieczenie społeczne, opłaty lokalne czy cła. Wyjątkiem będzie, sytuacja gdy uzyskana interpretacja będzie rażąco naruszać orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Przedsiębiorca będzie mógł wystąpić z wnioskiem o interpretację prawa do organu pierwszej instancji. Zaliczają się do nich nie tylko urzędy skarbowe, ale także izby celne czy instytucje samorządowe. Przedsiębiorca będzie musiał w nim ściśle określić przepisy, jakie chce stosować przy rozliczaniu się z danin wobec państwa. Jeżeli np. urząd skarbowy nie przychyli się w całości do wniosku, będzie musiał uzasadnić swoją decyzję. Przedsiębiorca będzie mógł zażądać uzupełnienia. Jeżeli uzna, że interpretacja nie jest dla niego korzystna, będzie mógł się od niej odwołać do sądu administracyjnego. Ustawa przewiduje, że termin wydania interpretacji wynosi 3 miesiące. Może on zostać przedłużony do 4 miesięcy w przypadku trudnych spraw. Niewydanie np. przez urząd skarbowy interpretacji spowoduje, że będzie on musiał zastosować się do interpretacji przedsiębiorcy zawartej we wniosku. Indywidualne interpretacje będą umieszczane m.in. na stronach internetowych izb skarbowych i celnych. Dadzą one jednak ochronę tylko przedsiębiorcom, którzy będą ich adresatami. Jeżeli zastosują się do nich podatnicy, którzy nie wystosowali wniosków o interpretację, nie będą podlegali ochronie wynikającej z tej interpretacji.

Już za kilka tygodni zakładanie i prowadzenie biznesu będzie wymagało mniej formalności. Do rozpoczęcia działalności gospodarczej wystarczać będzie tylko jeden wniosek złożony w urzędzie gminy lub sądzie rejestrowym. Za trzy lata w gminie będzie można zarejestrować się także jako płatnik ZUS. Organa państwowe będą mogły rzadziej nękać firmy różnego rodzaju kontrolami. Kontrole będą także krótsze. Ograniczona i skrócona zostanie procedura ubiegania się o zezwolenia. Wystarczy złożenie oświadczenia o spełnianiu warunków do wykonywania określonego rodzaju działalności. Nie zmienią się tylko skomplikowane zasady uzyskiwania zezwoleń określonych w 25 ustawach, m.in. o prawie bankowym, funduszach inwestycyjnych.

Ustawa wprowadza

Pojęcie działalności gospodarczej - jest to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Rozszerzone zostało pojęcie przedsiębiorcy. Za przedsiębiorcę uznaje się m.in. notariuszy oraz inne zawody prawnicze, np. biegłych rewidentów. Będą oni musieli wpisać się do ewidencji działalności gospodarczej.

Definicję mikroprzedsiębiorcy - jest nim przedsiębiorca, który w ostatnich 2 latach zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników albo osiągnął obroty nieprzekraczające równowartości 2 mln euro lub suma aktywów jego bilansu nie przekroczyła tego limitu.

Instytucję jednego okienka - rejestrację i wszystkie wnioski rejestrowe będzie można składać w urzędzie gminy lub sądzie rejestrowym. Już od początku tego roku w jednym okienku można złożyć wniosek o nadanie REGON i NIP lub o aktualizację NIP. Dopiero od 2007 roku w gminie lub sądzie przedsiębiorca będzie mógł się zgłosić do ubezpieczenia społecznego i jako płatnik ZUS.

Centralną Informację Ewidencji Działalności Gospodarczej - powołana została do gromadzenia wszystkich informacji o przedsiębiorcach zarejestrowanych w gminach. Zacznie funkcjonować w ciągu kilku lat. Za opłatą dostęp do informacji o firmach będą mieli inni przedsiębiorcy.

Zmiany zasad przeprowadzania kontroli w firmach - przedsiębiorca będzie mógł być poddany jednocześnie tylko jednej kontroli. Na więcej kontroli będzie musiał wyrazić zgodę. Wyjątkiem będzie prowadzenie przeciwko niemu śledztwa lub dochodzenia, a także kontrola dotycząca zwrotu VAT. Mikro, małe i średnie firmy będą mogły być kontrolowane nie dłużej niż przez 4 tygodnie w roku, a pozostałe nie dłużej niż przez 8 tygodni.
n Konieczność dokonywania, przyjmowania płatności związanych z prowadzoną działalnością przez rachunek bankowy zawsze, gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca lub gdy jej wartość przekracza 15 000 euro.