Węgiel w polskich portach

Prawie 20 mln ton węgla kamiennego z naszych kopalni trafia co roku do odbiorców zagranicznych, w czego połowa - drogą morską. W ubiegłym roku, przez porty w Gdańsku, Gdyni i Świnoujściu, do zachodnioeuropejskich krajów Unii Europejskiej wyekspediowano około 11,5 mln ton tego surowca energetycznego.

Do końca tego roku przeładunki w tych portach mają osiągnąć około 10 mln ton. Będzie to ilość nieco mniejsza niż w poprzednich latach.
Obsługą ładunków węgla przewożonego ze Śląska do portów zajmuje się firma Inter Balt sp. z o.o. w Gdańsku. Jest ona spółką ze 100-proc. udziałem Węglokoksu SA w Katowicach, będącym największą polską firmą eksportującą ten surowiec energetyczny. Katowicka firma sprzedaje 98 proc. węgla wysyłanego za granicę.
- Wbrew przewidywaniom, w ubiegłym roku i w tym wielkość przeładunków węgla w porcie gdańskim spadła tylko 10 procent - mówi Piotr Matuszak, wiceprezes Inter Baltu sp. z o.o. w Gdańsku. - Zaprzestano jego załadunków przy nabrzeżu Górniczym w starym porcie wewnętrznym i zmniejszyły się one w Gdyni. Natomiast obniżenia przeładunków w tym roku nie powinien odczuć Terminal Węglowy w Porcie Północnym. Na utrzymywanie się wciąż na wysokim poziomie eksportu węgla wpłynęła dobra koniunktura i jego wysokie ceny. Z Gdańska jest on ekspediowany przez nas głównie do Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Irlandii i krajów skandynawskich.
Największymi naszymi portami, w których dokonuje się załadunków węgla, są gdański Port Północny i terminal węglowy portu w Świnoujściu. W obu tych portach przeładowuje się miały energetyczne i węgiel koksujący, natomiast w Gdyni i w Szczecinie - głównie węgiel sortowany. Część eksportowanego węgla transportuje się barkami. Ich załadunek odbywa się w Szczecinie i w Głogowie. Następnie płyną one Odrą i kanałami zachodnioeuropejskimi.
W Unii węgiel wydobywany jest jeszcze w Czechach, Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Hiszpanii. W krajach tych łączne jego wydobycie wynosi około 100 mln ton, z czego aż 53 proc. pochodzi z polskich kopalni.
- Eksport węgla nie był nigdy tak opłacalny jak w ostatnich dwóch latach - twierdzi Zbigniew Madej, rzecznik prasowy Kompanii Węglowej SA w Katowicach. - Chociaż na początku tego roku na rynku światowym nastąpił spadek jego cen z około 77 do 65 dolarów za 1 tonę, ale już w kwietniu wzrosły one do około 67 dolarów. Większość węgla z naszych kopalni, który eksportujemy, transportowana jest statkami do państw unijnych. Ich roczne zapotrzebowanie wynosi około 200 milionów ton i będzie ono z czasem coraz większe.
- Nie można liczyć, że odbiorcy zachodni będą kupować tylko polski węgiel, bo na rynku Unii musimy konkurować z dostawcami z Republiki Południowej Afryki, Rosji czy Australii. Z drugiej strony węgiel uznawany jest za paliwo przyszłości, jako niezawodne, dostępne i stosunkowo tanie źródło wytwarzania energii. Do tego nowoczesne technologie spalania ograniczają do minimum emisję pyłów i spalin. Eksport węgla jest szansą na opłacalną działalność zarówno dla kopalni, jak i dla portów morskich - dodaje Madej.
Pomyślne prognozy
Według Węglokoksu, do roku 2010 przewidywać można nieznaczny spadek zapotrzebowania na węgiel odbiorców zachodnioeuropejskich. Ale w następnych latach będzie ono rosło. Za pięć lat udział elektrowni węglowych w wytwarzaniu energii elektrycznej w 25 państwach unijnych ma wynosić około 15 proc., w 2020 roku - 19 proc, a w roku 2030 - 27 proc.
Agnieszka Nieszporek - Bułgakow, rzecznik prasowy Węglokoksu, przekazała, że w ubiegłym roku Węglokoks wyeksportował ogółem 18,5 mln ton węgla, z czego drogą morską i barkami - 11,5 mln ton. W tym roku ilość tego surowca energetycznego sprzedanego za granicę ma wynosić około 17,5 mln ton.
Prognoza Komisji Europejskiej ,Europejska Energetyka i Transport - Trendy do 2030 roku" przewiduje spadek roli ropy naftowej i energii jądrowej jako źródeł energetycznych. Natomiast będzie rosło zużycie gazu, węgla i energii ze źródeł odnawialnych (elektrownie wodne i wiatrowe).