W wielu regionach Polski w Poniedziałek Wielkanocny chłopcy obchodzili wieś z ciągniętym na drewnianym wózku kogutem - pisze Jan Pawlina. - Wózek ten był pomalowany na czerwono, bowiem kolor ten w tradycji ludowej chronił od złych mocy i symbolizuje siły witalne. Ozdobiony był także wstążkami, kwiatami a siedzący na nim kogut był żywy i musiał być mocno zamroczony. Karmiono go ziarnem nasączonym spirytusem by po drodze nie sprawiał kłopotów.
Kogut ten nie próbował uciekać, za to piał wniebogłosy z pijacką swadą, jego przenikliwy głos przeganiał zimę i ogłaszał wiosnę.
Z czasem obrzęd ten zastąpiono glinianymi lub drewnianymi kogucikami. W ludowej obrzędowości kogut od wieków symbolizował siły witalne, płodność, urodzaj i męskość, dlatego też zwyczaj chodzenia z kurkiem bywał często formą zalotów.
Kiedy któryś z młodzieńców (nazywano ich kurcarzami) wpadł w oko pannie, dostawał od niej jajka. A jeśli podobał jej się na tyle, że w grę wchodziło małżeństwo, obdarowywała go pisanką. Zgodnie z ludowym przekonaniem pary połączone w ten sposób miały zagwarantowane szczęście, pomyślność, zdrowie i liczne potomstwo - kończy Jan Pawlina.
Miłośnicy polskiej kinematografii z pewnością przypominają sobie sceny chodzenia z kurkiem opisane przez Władysława Reymonta w „Chłopach”, przeniesione potem na ekran w filmie reżyserii Jana Rybkowskiego.
Jak podają internetowe źródła, przez całe wieki chodzenie z kogutkiem było nieodłącznym elementem świąt Wielkanocy, niestety tradycja ta już realnie zanikła. Na szczęście odtwarzana jest na nowo w nielicznych Kołach Gospodyń Wiejskich, ośrodkach kultury lub szkołach.
W okresie wielkanocnym organizowane są ponadto wystawy w muzeach regionalnych, w których podziwiać można wiele zachowanych jeszcze ludowych zabawek. Wśród nich poczesne miejsce zajmują koguciki, wystrugane z drewna lub wykonane z ceramiki, często barwnie malowane. Niestety w okresie epidemii koronawirusa trudno liczyć na podtrzymywanie tych tradycji.
Najlepsze atrakcje Krakowa
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?