Wystawa „Jedynie prawda jest ciekawa. Dziedzictwo Józefa Mackiewicza” na wydziale historycznym Uniwersytetu Gdańskiego

Dr Paweł Warot, szef gdańskiego oddziału IPN i prof. Arkadiusz Janicki, dziekan wydziału historycznego UG, otworzyli 29 maja wystawę „Jedynie prawda jest ciekawa. Dziedzictwo Józefa Mackiewicza”.

- Z wieloma Mackiewicz miał nie po drodze, starano się go nie słyszeć. Dlatego dzisiaj prezentujemy wystawę poświęconą jego sylwetce, jego spuściźnie i działalności literackiej. Był na tyle charakterystycznym pisarzem i publicystą, na tyle zaangażowanym w mówienie o prawdzie, że dzisiaj zasługuje na to, aby nie być zapomnianym, również wśród studentów historii – jest przekonany szef gdańskiego oddziału IPN.

Józef Mackiewicz był bezkompromisowym publicystą wytykającym błędy zarówno zarówno obozowi piłsudczykowskiemu, sanacyjnemu jak i władzom emigracyjnym, czy dowództwu Armii Krajowej, któremu nie mógł wybaczyć decyzji rozwiązania formacji i ujawnienia się żołnierzy. Jednocześnie był wytrawnym znawcą mechanizmów manipulacji stosowanych przez sowieckich komunistów.

- Nie wybierał między mniejszym a większym złem, tylko wykazywał, że nie można iść na układy z komunizmem, ponieważ jest on antychrześcijański, antycywilizacyjny i że należy mówić prawdę. O tym, ze komuniści, bolszewicy, współpracowali z Niemcami, że wspólnie wywołali II wojnę światową, że i niemiecki system nazistowski i rosyjski bolszewizm były tak samo krwiożercze, kosztowały miliony istnień ludzkich – mówi dr Paweł Warot.

Być może najbardziej znany jest z tego, że w maju 1943 rok, za zgodą Komendy Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej, przyjął zaproszenie Niemców i pojechał do Katynia, gdzie był świadkiem ekshumacji zamordowanych przez NKWD oficerów polskich. To zamknęło mu po wojnie możliwość zamieszkania w kraju rządzonym przez komunistów. W 1952 roku zeznawał przed Specjalną Komisją Śledczą do Zbadania Faktów, Dowodów i Okoliczności Mordu w Lesie Katyńskim Izby Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych tzw. Amerykańską Komisją Maddena jako jeden z głównych świadków. Całą skomplikowaną drogę twórczą Józefa bohatera wystawy przybliżyła prelekcja „»Najwyższy czas mówić głośno«. Prawda jako imperatyw twórczości Józefa Mackiewicza”.

- Brak dostępności, brak badań historycznych i literaturoznawczych, politologicznych, sowietologicznych, dotyczących Józefa Mackiewicza powoduje, że gdy teraz czytamy jego dzieła na nowo, zastanawiamy się: Jak to? Przecież on o tym wszystkim napisał, on to wszystko przewidział – mówiła autorka wystawy, dr Małgorzata Ptasińska z IPN, nawiązując do mechanizmów najnowszych wydarzeń na Ukrainie.

Prelegentka wymieniła trzy główne nurty publicystyki i reportażu Józefa Mackiewicza: antykomunizm, antynacjonalizm i ideę krajową, współcześnie bardzo bliską współpracy trójmorskiej, czy międzymorskiej.

- Prezentujemy sylwetkę najwybitniejszego polskiego pisarza politycznego XX wieku, na pewno drugiej jego połowy. Jest to twórczość, która była w okresie komunistycznego zniewolenia skazana na zapomnienie, w Polsce, tzw. ludowej, Mackiewicz nie był drukowany. Również po 1989 roku jego twórczość miała wielki problem, aby przebić się do polskiego odbiorczy. Rządzącym Polską postkomunistom nie zależało na tym, aby tę twórczość pokazywać. Dzisiaj pokazujemy, że Mackiewicz, pisząc o komunistycznym zagrożeniu, miał rację. Pisał prawdę. Całą swoją twórczość poświęcił temu, aby wskazać zbrodniczość systemu komunistycznego i przestrzec rządzących wówczas zachodem, że komunizm jest wielkim zagrożeniem dla zachodniej cywilizacji – mówił przed otwarciem wystawy szef gdańskiego IPN.

Ekspozycja w hallu naprzeciw głównego wejścia do wydziału historycznego UG przy ul. Wita Stwosza 55 będzie czynna do końca czerwca.