Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Żółty problem

Maria Zawała
Polacy coraz częściej wybierają zdrowy tryb życia. Zwracają uwagę na to, co jedzą. To rozsądek podpowiada wybieranie tego, co zdrowe, dobre i wygodne. Jednak nasz organizm, bez odpowiednich działań profilaktycznych, ...

Polacy coraz częściej wybierają zdrowy tryb życia. Zwracają uwagę na to, co jedzą. To rozsądek podpowiada wybieranie tego, co zdrowe, dobre i wygodne. Jednak nasz organizm, bez odpowiednich działań profilaktycznych, może okazać się bezbronny wobec groźnych wirusów.
Tymczasem źródłem zakażenia wirusem zapaleniem wątroby typu A, czyli żółtaczką pokarmową może być nawet kostka lodu w drinku lub napoju, przygotowana z zainfekowanej wody. Z kolei wirusowe zapalenie wątroby typu B, tzw. żółtaczka wszczepienna, jest jedną z najpoważniejszych i najgroźniejszych chorób zakaźnych. Do zakażenia dochodzi podczas kontaktu z zakażoną krwią. Wirus zapalenia wątroby typu B jest 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. Żeby doszło do zakażenia wystarczy kontakt z 0,00001 ml krwi! Kontakt z tak niewyobrażalnie małą ilością krwi można mieć praktycznie wszędzie. Do ponad 60 proc. zakażeń WZW typu B dochodzi w szpitalach i przychodniach. Przyczyną zapadania na żółtaczkę wśród ludzi młodych częściej są jednak kontakty seksualne, zabiegi w gabinetach fryzjerskich, kosmetycznych, stomatologicznych oraz w salonach tatuażu. Dlatego powinniśmy się szczepić. Obowiązkowo powinny o tym pamiętać zwłaszcza kobiety, które chcą kiedyś zostać matkami.

Wirusowe zapalenie wątroby potocznie nazywane jest żółtaczką. Wirusy odpowiedzialne za powodowanie tej choroby określane są kolejnymi literami alfabetu począwszy od A. Otwarta lista wirusów atakujących wątrobę kończy się obecnie na G (z pominięciem F).
Najczęściej występuje WZW typu A, zwane potocznie "żółtaczką pokarmową", lub chorobą brudnych rąk. Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest chorobą zakaźną cechującą się rozlanym, nieropnym uszkodzeniem wątroby, spowodowaną zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV). Jest to najczęstsza postać wirusowego zapalenia wątroby. Szacuje się, że wirusem tym zakażonych jest na świecie 300 - 400 mln ludzi.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C także jest chorobą zakaźną, spowodowaną zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV).
Wirusem HCV zakazić można się m.in. przez przetoczenie krwi i produkty krwiopochodne, w wyniku naruszenia ciągłości tkanek w związku z zabiegami medycznymi, w czasie hemodializ, w czasie porodu, drogą płciową. WZW typu C może przebiegać z objawami żółtaczki lub, co często spotyka się u dzieci, bez tych objawów.
teksty: maria zawała


ABC, czyli wszystko o żółtaczkach

• Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Nazwa potoczna: żółtaczka pokarmowa.
Drogi zakażenia: Prawie wyłącznie droga pokarmowa, poprzez spożycie wody, mleka, owoców, małży skażonych kałem osoby chorej. Inne drogi zakażenia (np. przetoczenie krwi) stanowią rzadkość.
Okres wylęgania: Od 2 do 6 tygodni.
Przebieg choroby i możliwe skutki/powikłania:
• U większości zakażonych łagodny lub zupełnie bezobjawowy (szczególnie u dzieci).
• Stosunkowo ciężej chorują osoby dorosłe.
• Nie powoduje nosicielstwa.
• Nie występują przewlekłe powikłania ani odległe następstwa.
Zapobieganie:
• Mycie rąk oraz stosowanie pozostałych podstawowych zasad higieny osobistej.
• Spożywanie przegotowanej wody pitnej oraz mleka i innych produktów spożywczych po przegotowaniu lub pasteryzacji.
•Rygorystyczny nadzór sanitarno-epidemiologiczny nad ujęciami wody, mleczarniami i innymi zakładami przemysłu spożywczego, punktami zbiorowego żywienia, kanalizacją, szambami etc.

Kogo należy szczepić:
• Dzieci.
• Osoby wyjeżdżające do miejsc o złych warunkach sanitarnych i niskim poziomie higieny.
• Osoby przebywające w dużych skupiskach ludzkich o złych warunkach sanitarnych.
• Pacjentów z innymi przewlekłymi schorzeniami wątroby.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Nazwa potoczna: żółtaczka wszczepienna
Drogi zakażenia:
• Poprzez kontakt z krwią (w Polsce do 60-80% zakażeń dochodzi w placówkach służby zdrowia; do zakażenia dojść może także u fryzjera, podczas tatuażu, akupunktury, etc.; szczególnie narażone są osoby stosujące narkotyki drogą dożylną - podczas pierwszego roku stosowania narkotyków zakaża się ponad połowa osób).
• Zakażenia okołoporodowe
• Droga płciowa - możliwa, choć ryzyko jest bardzo niewielkie
• Zakażenia wewnątrzrodzinne (mechanizm nie jest do końca wyjaśniony)
Okres wylęgania: Od 6 tygodni do 6 miesięcy.
Przebieg choroby i możliwe skutki / powikłania:
• U większości osób przebieg kliniczny jest bezżółtaczkowy lub w ogóle bez objawów choroby; żółtaczka występuje u około 10-15 proc. zakażonych
• U około 10 proc. dorosłych i do 90% dzieci zakażonych w pierwszym roku życia rozwija się nosicielstwo lub przewlekłe zapalenie wątroby
• Uokoło proc. osób z przewlekłym zapaleniem wątroby wystąpi marskość wątroby
• u osób przewlekle zakażonych HBV istnieje realne ryzyko rozwoju raka wątroby
Zapobieganie
Wirus WZW typu B jest szczególnie oporny na zwykłe procedury dezynfekcyjne, m.in. nie ulega zniszczeniu nawet pod wpływem wielogodzinnego gotowania; dlatego o ile to tylko możliwe należy stosować sprzęt jednorazowy, a sterylizację przedmiotów wielorazowego użytku przeprowadzać w autoklawie. Szczegółowe przepisy dotyczące zapobiegania zakażeniom szpitalnym, w tym HBV, posiadają wszystkie placówki służby zdrowia i są one zobowiązane do rygorystycznego ich przestrzegania. Obowiązkowym badaniom mającym na celu wykrycie osób zakażonych HBV podlegają dawcy krwi, tkanek i narządów oraz kobiety w ciąży. Należy unikać stosowania narkotyków dożylnych oraz przypadkowych niechronionych kontaktów seksualnych.
Kogo należy szczepić:
Szczepienia obowiązkowe finansowane z budżetu państwa:

• Noworodki
• Młodzież w wieku 14 lat.
• Pracownicy służby zdrowia.
• Studenci medycyny i słuchaczki szkół pielęgniarskich.
Szczepienia zalecane:
• Pacjenci przygotowywani do planowych zabiegów operacyjnych.
• Dzieci, młodzież i młodzi dorośli nie objęci dotąd programem szczepień.
• Pacjenci z innymi schorzeniami wątroby.
• Najbliżsi członkowie rodzin osób przewlekle zakażonych HBV.
• Osoby stosujące dożylne środki odurzające.
• Osoby podejmujące ryzykowne kontakty seksualne.
• Osoby podróżujące lub pracujące czasowo na terenach o dużym ryzyku zakażenia wirusem WZW typu A i B.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C
Nazwa potoczna:żółtaczka wszczepienna
Drogi zakażenia:
• Poprzez przetoczenie krwi i inne kontakty z krwią; do zakażenia dojść może także u fryzjera, podczas tatuażu, akupunktury, etc.; szczególnie narażone są osoby stosujące narkotyki drogą dożylną - podczas pierwszego roku stosowania narkotyków zakaża się ponad połowa osób)
• Zakażenia okołoporodowe
• Droga płciowa - możliwa, choć ryzyko jest bardzo niewielkie
Okres wylęgania: Od 2 tygodni do 6 miesięcy.
Przebieg choroby i możliwe skutki lub powikłania:
• Jest to najłagodniej przebiegająca postać wirusowego zapalenia wątroby, w większości przypadków przebieg jest zupełnie bezobjawowy.
• 85 proc. osób zakażonych rozwija przewlekłe zapalenie wątroby.
• Około 20 proc. chorych na przewlekłe zapalenie wątroby typu C rozwinie marskość wątroby - po 20-30 latach trwania zakażenia.
• Zakażenie wirusem C zapalenia wątroby jest również czynnikiem ryzyka raka wątroby.
Zapobieganie:
Przetoczenia krwi i preparatów krwiopochodnych należy ograniczyć do przypadków absolutnie koniecznych; należy stosować sprzęt jednorazowy, a sterylizację przedmiotów wielorazowego użytku przeprowadzać w autoklawie. Szczegółowe przepisy dotyczące zapobiegania zakażeniom szpitalnym, w tym HCV, posiadają wszystkie placówki służby zdrowia i są one zobowiązane do rygorystycznego przestrzegania ich. Obowiązkowym badaniom mającym na celu wykrycie osób zakażonych HCV podlegają dawcy krwi, tkanek i narządów. Należy unikać stosowania narkotyków dożylnych oraz przypadkowych niechronionych kontaktów seksualnych.
Prace nad szczepionką są niezwykle trudne i wciąż znajdują się na początkowym etapie. •

Gdzie można zaszczepić się przeciwko WZW?

Najbezpieczniejszym i nowoczesnym sposobem na długotrwałą ochronę przed wirusami zapalenia wątroby są szczepienia. Do wyboru jest szczepionka skojarzona, uodparniająca przeciwko obu typom wirusa (podaje się 3 dawki szczepionki – pierwsze szczepienie w dowolnym terminie, drugą dawkę po miesiącu i trzecią po 6 miesiącach od pierwszego szczepienia) oraz szczepionki pojedyncze: przeciwko WZW typu A (w 2 dawkach; pierwszą podaje się w dowolnym terminie, drugą podaje się między 6 a 12 miesiącem od pierwszego szczepienia) i WZW typu B w standardowym schemacie szczepienia:0,1,6 miesięcy.
Szczepienia obowiązkowe prowadzone są przez rejonowe punkty szczepień - informacji udzielają lekarze pierwszego kontaktu.
Szczepienia zalecane prowadzone są przez niektóre placówki rejonowe i liczne komercyjne punkty szczepień. Szczepienia prowadzone są na zlecenie lekarza. Szczepionki można także nabyć w aptekach na podstawie recepty. Podczas akcji Żółty Tydzień nie ma konieczności posiadania recepty - szczepionki są dostępne bezpośrednio w punktach szczepień.
Działania niepożądane:
Szczepionki przeciwko WZW są na ogół dobrze tolerowane. Sporadycznie mogą wystąpić objawy niepożądane w miejscu iniekcji, takie jak: bolesność, zaczerwienienie i obrzęk, może także wystąpić ból głowy, lekkie osłabienie, złe samopoczucie, podwyższenie temperatury, ciała rzadziej wymioty, reakcje alergiczne (wysypka). Dolegliwości te mijają w ciągu 2-3 dni. W przypadku, gdyby trwały dłużej lub nasilały się, należy zwrócić się o pomoc medyczną.
Uwaga! Nie ma leku działającego podczas choroby na wirusa żółtaczki, który ją wywołał! Dlatego jedynym pewnym sposobem uniknięcia zakażenia jest zaszczepienie się przeciwko WZW.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na bielawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto