Kiedy w roku 1979 Papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny, w Belwederze był powitany przez Edwarda Gierka. Partyjny lider odczytywał słowa powitania z kartki. A tuż obok, w szpalerze dostojników partyjno-rządowych, towarzysz Czyrek, który miał zwykle twarz nieprzeniknioną, tym razem robił filuterne miny.
Od tego epizodu - nie licząc pierwszomajowych migawek - Andrzej Trzos-Rastawiecki zaczyna w filmie "Konfrontacja" rekonstrukcję przebiegu sierpniowego strajku w Stoczni Gdańskiej i dramatycznych wydarzeń, które następowały po podpisaniu Porozumień Gdańskich.
Dokument dociekliwy. Doskonale przemyślany. Właściwie to polityczny thriller. Po niedzielnym przedpremierowym pokazie w gdańskim kinie Neptun publiczność zgotowała autorowi owację.
Reżyser sięga po filmowe taśmy archiwalne i ubogaca je wynikami świeżych badań. Ze wspomnień Bogdana Borusewicza, inicjatora strajku, wynika, że Stocznia miała stanąć w środę. Ze względu na Lecha Wałęsę termin strajku przesunięto na dzień następny. W tym samym czasie tajny współpracownik - "TW" Grzegorz - składał swoim mocodawcom meldunek operacyjny: w prywatnym mieszkaniu Haliny i Arkadiusza Rybickich zredagowano deklarację komitetu strajkowego. Ma ją przejąć Jacek Kuroń, a następnie przekazać do Rozgłośni Wolna Europa.
Od kryptonimów "TW" w filmie aż się roi. Andrzej Gwiazda dowodzi, że kiedy w hali Olivia odbywał się I Zjazd Solidarności, na siedmiu delegatów przypadał jeden agent.
Teczki MSW odsłaniają, że rozpatrywano perspektywę fizycznego unicestwienia Lecha Wałęsy. Z myślą o Annie Walentynowicz preparowano truciznę.
Z kolei Stanisław Kania (następca Gierka) twierdzi, że Breżniew zapewnił go osobiście, iż Moskwa nie przewiduje interwencji w Polsce (chociaż ten sam Breżniew parokrotnie zachęcał tego samego Kanię, aby w walce z ,Solidarnością" sięgnąć do wypróbowanych metod prowokacji). W świetle opinii wypowiadanych przez Kanię mętnie rysuje się więc rola odegrana w grudnu 1981 roku przez generała Jaruzelskiego.
"Konfrontacja", film dokumentalny w reżyserii Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego. Zdjęcia: Jacek Mierosławski. Konsultacja historyczna: Andrzej Paczkowski.
Producenci: Marek Łochwicki, Joanna Pacana, Marian Terlecki. Film zrealizowany przez Video Studio Gdańsk, 2005.
Jak politycy typują wyniki polskiej reprezentacji?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?