Teatr: Oni muszą pieszo

Właściwie najważniejsze w "Pieszo" jest oczekiwanie na to, jaka będzie nowa, powojenna jakość życia i jak się w niej odnajdą ludzie, z różnych warstw, z odrębnymi poglądami. Ukazujące nam się parami postaci Ojca i Syna, Baby i Dziewczyny, Pani i Superiusza, Draba i Porucznika Zielińskiego oraz jedyni bohaterowie, którzy przybywają samotnie Nauczyciel i Grajek, reprezentują właśnie te odległe wizje nowego świata i strategie jakie przyjmuje każde z nich. W tym momencie można już zacząć doszukiwać się analogii z "Weselem" Wyspiańskiego a także polemiki z "Popiołem i diamentem" Andrzejewskiego, co oczywiście jest słusznym spostrzeżeniem i celowym zabiegiem Mrożka.

Anna Augustynowicz, która w Teatrze Wybrzeże na warsztat wzięła "Pieszo", skupiła się przede wszystkim na poważniejszej stronie całej tej sytuacji, nieco na bok spychając ironiczną grę, jaką prowadzi z czytelnikiem pisarz. Oczywiście pojawiają się momenty, które nie są pozbawione wszystkich tych cech - choćby rewelacyjne riposty bohatera granego przez Mirosława Bakę i jego potok wysublimowanych przekleństw w rozmowie z Nauczycielem. Jednak dominuje tu ton zdecydowanie wysoki, co z jednej strony może być traktowane jako zaleta.

Widzimy tu przecież rozterki pojedynczych osób ale doskonale zdajemy sobie sprawę, jakie ma to przełożenie na rzeczywistość, jak gorzki los ma każdy z nich i jak walczy z demonami przeszłości i przyszłości. Mamy więc Syna, którego marzeniem jest pójść do gimnazjum - jedna z najlepszych w całej sztuce rola Piotra Domalewskiego, który wciela się w chłopca wyśpiewującego swym poruszającym, na dziecko stylizowanym głosem, piosenki. Snujący się niecierpliwie i jednocześnie niebezpiecznie Grajek, wygłaszający swe patetyczne słowa Nauczyciel, Dziewczyna w ciąży i jej matka, która spędza noc z bohaterem granym przez Grzegorza Gzyla (Ojciec chłopca). Jest też Porucznik Zieliński, druga wyróżniająca się postać w spektaklu, czyli Hubert Zduniak z lekko przerysowanym cwaniaczkiem. Dodać jeszcze trzeba, że pusta, obrotowa, skrzypiąca scena, wręcz oszczędne zaopatrzenie aktorów w rekwizyty i słyszane gdzieś w oddali głosy bom i wyczekiwanego przez wszystkich pociągu poruszają dogłębnie, aż do momentu, kiedy dekoracja opada ukazując już nowy świat, niekoniecznie dla każdego szczęśliwy.

Jednak czegoś u Augustynowicz brakuje. Jakby każda z postaci była tak bardzo schematyczna (bo w rezultacie odnosząca się przecież i tak do ogółu), że aż za bardzo odarta z indywidualnych cech bohaterów, które Mrożek całkiem na serio i nie przypadkowo opisał. Zapewne tego właśnie jest tu za mało.