Kulinaria z Gdańska. Potrawy ze stolicy województwa pomorskiego coraz bardziej smakują cudzoziemcom

Przypominane są, i wprowadzane do jadłospisów, specjały, które jadano w Gdańsku na przykład dwa wieki temu. Wiele z tych potraw poszło w zapomnienie, a szkoda, bo wytwarzano je z lokalnych produktów, surowców. Oczywiście z dodatkiem tzw. kolonialnych, czyli importowanych. Jak na miasto portowe przystało, nie brakowało tu nigdy egzotycznych przypraw.

Produkty regionalne w Parku Oliwskim. Stoiska z tradycyjnym jedzeniem i konkurs regionalny

Ta starogdańska kuchnia od kilku lat odradza się. O przywracanie dań przyrządzanych według wiekowych receptur, zabiega Kapituła Kulinarna Gdańskie Smaki. Organizuje ona obiady, a także festiwale potraw. Jednym z warunków uczestniczenia w takiej rywalizacji lub pokazie jest to, że specjał musi być wykonany według typowo gdańskiej receptury i z miejscowych surowców, pochodzących z Żuław, Kociewia, Kaszub albo z samego Gdańska.
Obiadami gdańskimi zainteresowali się dyplomaci, w skład kapituły kulinarnej weszli sławni profesorowie.

Gdy kapituła zaczynała działać, był to już ostatni moment na ocalenie gdańskości na naszych stołach. Znana była wódka goldwasser, potem głośno zrobiło się o machandlu, aż wreszcie zaczęto wracać do gdańskich obiadów. Po sposoby ich przyrządzania trzeba było sięgnąć dość daleko wstecz - do "Danziger Koch-Buch" - książki kucharskiej z 1858 roku. Publikacja ta przetrwała do naszych czasów w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk.

Regionalne produkty promują Pomorze

Źródłem wiedzy jest też "Poradnik kucharski młodej pani domu" - z 1806 roku. Oto przepis na gdański klops z wołowiny, który przekazał nam Bogdan Kwapisiewicz, prezes zarządu Fundacji Kapituła Kulinarna Gdańskie Smaki :
6 funtów wołowiny z wewnętrznej strony udźca, pokroić i usunąć ścięgna. Dodać pół funta nieuwędzonego boczku. 8 łutów miąższu starej bułki namocz w zimnej wodzie i wyciśnij. W tyglu rozpuść kawałek masła. Do niego włóż bułkę i 3 dobrze rozbite jaja. Podgrzewaj, mieszając, aż się zetną. Dodaj je do posiekanego mięsa wraz z 3 całymi jajami, żółtkiem z 3 jaj, skórką z cytryny, odrobiną zmielonego pieprzu i solą. Dobrze wszystko wymieszaj. Uformuj klopsy. Włóż masło do tygla na ogniu,a gdy masło się zrumieni, połóż na nim klopsy i smaż na brąz, ale nie za długo, by nie stwardniały...

Do starych zapisów dotyczących gdańskich przysmaków coraz chętniej sięgają osoby mieszkające daleko od Gdańska. "Wskrzeszają" potrawy, a dzięki temu trafiają one do oficjalnych państwowych rejestrów. Jednym z takich spisów jest "Lista produktów tradycyjnych", prowadzona przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Figuruje na tej liście kilka gdańskich specjałów.

Jednym z nich jest mleko gdańskie. Wśród deserów znajdziemy też tort gdański oraz wafle gdańskie. Z dań zasadniczych wpisano tam "sztukę mięsa z Gdańska w cieście francuzkiem".

Nie wszystkie nasze tradycyjne dania można kupić w sklepach. Niektórych trzeba poszukiwać u wytwórców.

Nie zapominajmy też o tradycjach kulturowych i kulinarnych repatriantów. Istnieją opinie, że około jedna trzecia obywateli stolicy województwa pomorskiego ma swe pochodzenie z polskich przedwojennych Kresów. Są to byli mieszkańcy na przykład obecnej Litwy, Białorusi, Ukrainy lub ich potomkowie. Pielęgnowaniu tradycji ze wschodu służy np. Jarmark Wileński czy Jarmark Kaziukowy.

W Gdyni coraz głośniejszy staje się Festiwal Kawy.

Powstają też specjalne produkty turystyczne, zawierające propozycje smakowania gdańskich potraw, a nawet przyrządzania ich we własnym zakresie. Takie efekty przynosi, już od kilku lat, przeprowadzany przez Gdańską Organizację Turystyczną konkurs na "Gdański Produkt Turystyczny".

Gdańsk staje się centrum kulinarnego dziedzictwa całego województwa pomorskiego. Co roku, w maju, w parku oliwskim, odbywa się Pomorskie Święto Produktu Tradycyjnego. Wtedy też rozstrzygany jest konkurs pt. "Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów".

Znasz specjały wg typowo gdańskiej receptury? Próbowałeś je przyrządzić? Co polecasz?