Tablica poświęcona braciom Kowalczykom

W sobotę, w samo południe nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej Jerzemu i Ryszardowi Kowalczykom. Stanowi to wypełnienie ideowego testamentu Anny Walentynowicz. Starania o umieszczenie tablicy poświęconej braciom Kowalczykom zainicjowała właśnie ta liderka WZZ Wybrzeża i jedna z ikon Solidarności. Po jej śmierci w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem 10 kwietnia br. wydawało się, że idea także umarła. Jednak dzięki staraniom historyków z gdańskiego oddziału IPN, wspieranych przez byłych opozycjonistów oraz urzędników z Gdańska i Opola, tablica została dzisiaj wmurowana - 40 lat po tragedii Grudnia ' 70.

Jerzy i Ryszard Kowalczykowie w geście protestu przeciw krwawemu stłumieniu przez władzę komunistyczną protestów robotniczych na Wybrzeżu w 1970 r., podłożyli 6 października 1971 r. bombę w auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Następnego dnia miała odbyć się w niej uroczysta akademia z okazji tzw. Dnia Milicjanta - święta MO i SB. Eksplozja nastąpiła w nocy, o godz. 0.40. Mimo znacznych zniszczeń w obiekcie, nikt nie ucierpiał.

Ryszard Kowalczyk był doktorem fizyki i pracownikiem naukowym opolskiej WSP, a jego brat Jerzy był tam pracownikiem technicznym. Braci szybko zatrzymano i osądzono, skazując Jerzego na karę śmierci, zamienioną po dwóch latach na 25 lat więzienia, a Ryszarda na karę 25 lat więzienia. O złagodzenie wyroku zaapelowało do władz blisko 6 tys. osób. W 1981 r. prowadzona była akcja "Uwolnić braci Kowalczyków".

Mężczyźni zostali wypuszczeni na wolność w latach 80., jednak nie doczekali się prawnej rehabilitacji. Lech Wałęsa w 1991 r. zdecydował o tzw. zatarciu skazania wobec Ryszarda Kowalczyka.

W niedzielę, po odsłonięciu tablicy w Sali BHP Stoczni Gdańsk, zostaną wygłoszone prelekcje dotyczące wydarzeń Grudnia '70 i akcji braci Kowalczyków.