Wernisaż wystawy Wszystkie żony wyjechały... w Muzeum Poczty Gdańskiej

Na mocy traktatu wersalskiego 15 listopada 1920 roku powołano do istnienia Wolne Miasto Gdańsk, miasto - państwo, w którym władzę i kompetencje podzielono pomiędzy II Rzeczpospolitą a Niemcy.
Jednym z ważniejszych przywilejów nadanych Polsce było posiadanie własnej służby pocztowej. Był to przywilej nadzwyczaj ważny, jako że dzięki działaniom Poczty Polskiej w Wolnym Mieście możliwa była sprawna komunikacja społeczności polskiej w Gdańsku z ojczyzną.

Poczta Polska w Wolnym Mieście Gdańsku posiadała status placówki rządowej, a urzędy pocztowe miały charakter jednostek eksterytorialnych. W związku z tym na ich terenie obowiązywało prawo polskie, a wszelkie wykonywane tam czynności zawodowe traktowano jako prowadzone poza obszarem gdańskiej autonomii. Status eksterytorialności miał również znaczenie symboliczne, gdyż przebywający na terenie Polskiego Urzędu Pocztowego znajdowali się formalnie na terytorium II Rzeczypospolitej i pod jej jurysdykcją.

Zarówno status eksterytorialności, jak i realizowane przez Pocztę zadania były powodem agresywnego odbioru tej instytucji przez władze Wolnego Miasta od 1933 roku, gdy rządy sprawować zaczęli zwolennicy ideologii nazistowskiej. Stanowiło to asumpt do organizowania działań zbrojnych przeciw Poczcie Polskiej w Gdańsku. Zagrożenie agresją militarną było przyczyną opuszczenia miasta przez rodziny polskich Pocztowców, narażone na represje i szykany.

Muzeum Poczty Polskiej przedstawia na wystawie listy polskich urzędników pocztowych do ich rodzin, które zmuszone zostały do ewakuacji w sierpniu 1939 roku. Listy te we wzruszający sposób relacjonują prywatne życie polskich Pocztowców oraz towarzyszącą im hierarchię wartości na tle grożącego niebezpieczeństwa. Pragnąc przekazać rodzinom szczegółowe wieści, polscy Pocztowcy w Gdańsku stworzyli niezwykły zapis trudnych relacji polsko - niemieckich w ostatnich przedwojennych miesiącach.

Przekaz listów prezentowanych na wystawie wzmocniony jest - jak podaje Dorota Witkowska - przez relacje i wspomnienia krewnych autorów prezentowanych obiektów. Wybrane listy opatrzone są także komentarzem historycznym, którego wyjaśnienie niezbędne jest do zrozumienia motywów i emocji kierujących Bohaterami listów.

Zwiedzający będą mieli możliwość wielopłaszczyznowego odbioru wystawy. Warstwa wizualna opracowana jest według koncepcji albumu rodzinnego - dokumentację stanowiącą oś wystawy dopełniają zdjęcia rodzinne bohaterów listów. Ponadto zwiedzający będą mogli odsłuchać treść wybranych dokumentów.

Celem wystawy jest przede wszystkim propagowanie wartości kulturowych poprzez przybliżenie postaci i wydarzeń mających znaczenie dla historii regionu. Jest też okazją do upamiętnienia Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku w 71. rocznicę Ich rozstrzelania, a także przybliżenia nieznanych aspektów życia w Wolnym Mieście Gdańsku tuż przed wybuchem II wojny światowej.

Patronat Honorowy nad wydarzeniem sprawuje Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz.