Zwiedzamy Pomorze: Zamek w Malborku

Ten XIII - wieczny zamek jest jednym z największych muzeów w kraju. Został wzniesiony przez Krzyżaków w latach 1274-1457. W latach 1309-1457 był siedzibą mistrzów Zakonu Krzyżackiego i stolicą Państwa Krzyżackiego. W latach 1454-1772 z tego miejsca panowali wojewodowie malborscy.

Po przejęciu Malborka od Krzyżaków, zamek stał się jedną z siedmiu oficjalnych rezydencji polskich królów. W 1504 roku mieszkał tu Aleksander Jagiellończyk, w 1576 rezydował Stefan Batory, w latach 1593 i 1623 Zygmunt III Waza, a jego syn Władysław IV w 1637 r. W 1676 roku zatrzymał się tu Jan III Sobieski, zaś August II mieszkał na zamku dwukrotnie w 1697 i 1710 roku.

Budowa najstarszej części malborskiego zamku, czyli Zamku Wysokiego, rozpoczęła się w latach 1274-1275. W latach 1295-1302 wzniesiono mury obwodowe Średniego Zamku, a do 1330 roku pozostałe budowle, w tym m.in. Wielki Refektarz i Pałac Wielkiego Mistrza. W pierwszej połowie XIV wieku rozbudowany został kościół zamkowy i kaplica św. Anny. W niszy zewnętrznej kościoła od strony wschodniej ustawiona została 8-metrowa statua Matki Boskiej, zniszczona podczas działań wojennych. Od przełomu XIII i XIV wieku rozpoczęto budowę gospodarczego przedzamcza m.in. ze spichlerzem, browarem, piekarnią i kościołem św. Wawrzyńca. Zamek uległ pewnym zniszczeniom w czasie oblężenia z 1410 roku, które zostały naprawione w kolejnych latach.

W 1772 roku zamek malborski przeszedł w ręce króla pruskiego, Fryderyka II i przeznaczano go na magazyny, koszary i więzienie. Właściwa odbudowa zamku odbyła się w 1882 roku, kiedy pracami konserwatorskimi kierował Konrad Steinbrecht. Podczas II wojny światowej zamek w 60 procentach został zniszczony. Odbudowany został dzięki działaniom polskich konserwatorów. Teraz jest jednym z najcenniejszych zabytków średniowiecznego budownictwa obronnego.

Rocznie zamek odwiedza ok. 450 tys. osób. Muzeum zamkowe dysponuje ponad 130 przewodnikami, wyspecjalizowanymi w językach obcych i języku migowym. Zwiedzać można również z audio przewodnikiem, cena wstępu jest jednak wtedy o parę złotych wyższa. Zwiedzanie z przewodnikiem trwa około 3 godzin i obejmuje głównie wnętrza Zamku Wysokiego i Średniego oraz Pałac Wielkich Mistrzów. Aby zobaczyć dokładnie zamek wewnątrz i zewnątrz należy przeznaczyć na to, co najmniej 5 godzin, jednak warto zatrzymać się tu na cały dzień.

Na zamku obowiązuje dodatkowa opłata za foto video w wysokości 15 złotych. Jest to odpłatność za umożliwienie wykonywania fotografii pamiątkowych aparatem bez statywu, lampy błyskowej i dodatkowego oświetlenia lub amatorską kamerą video bez prawa publikacji i rozpowszechniania. Plakietki upoważniające do wykonywania fotografii i filmów amatorskich można nabyć w kasie oraz w wyznaczonych punktach na terenie MZM. Na szczęście, na dziedzińcach opłata foto video nie obowiązuje. Jeśli chcemy fotografować tylko same mury z zewnątrz, możemy zaoszczędzić.

W Muzeum Zamkowym zobaczyć można ciekawe wystawy stałe i czasowe. Na terenie całego zamku warto przyjrzeć się następującym obiektom:

W Zamku Wysokim:
Cela Witold
Sala Narożna pod Kosiciołem - Wystawa archeologiczna
Sala Narożna - Wystawa witrażu
Kuchnia konwentu
Kapitularz
Komnatki dostojników
Gdanisko
Dormitorium 1 - Wystawa rzeźby
Dormitorium 2 i 3 - Wystawa wyposażenia wnętrza Kościoła Zamkowego
Kościół zamkowy pw. NMP
Izba konwentu
Refektarz konwentu
Sala dwukominowa
Spichlerz zakonny - Sala wystaw czasowych
Kaplica św. Anny

W Zamku Średnim:
Wielki Refektarz
Kuchnia i izba kuchmistrza
Średniowieczny system ogrzewczy Zamku Malborskiego
Piwnice
Sala Halabarda - Wystawa bursztynu
Pasaż z Apokalipsą
Wystawa broni i uzbrojenia
Kaplica św. Bartłomieja
Infirmeria

Pałac Wielkich Mistrzów:
Kancelaria
Niska sień i aula wejściowa
Sala Królewiecka
Zimowy Refektarz
Letni Refektarz
Wysoka Sień
Sypialnia
Kaplica wielkich mistrzów

W tym miejscu można poczuć atmosferę średniowiecza, a nawet spotkać ducha, szczególnie podczas wieczorów ze „Światłem i Dźwiękiem”.

Zamek wpisany jest na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Był wielokrotnie wykorzystywany przez filmowców, chociażby w takich produkcjach jak: „Krzyżacy”, „Wiedźmin”, „Król Olch”, „Pan Samochodzik i Templariusze”, a także w reklamach: np. Plus GSM z mnichami, makaron Malma z Sophią Loren.

W mieście znajduje się również makieta zamku. Oryginał jednak zachwyca bardziej.