Stocznia Gdańska w drodze na listę UNESCO. „Stocznia to bezcenne świadectwo przeszłości" - mówiła wiceminister Gawin

Dziś w Departamencie Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie odbyła się konferencja prasowa poświęcona procedurze wpisania Stoczni Gdańskiej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

O kulisach dotychczasowych prac opowiadali prof. Magdalena Gawin, Generalny Konserwator Zabytków oraz podsekretarz stanu w MKiDN, Alan Aleksandrowicz, wiceprezydent Gdańska, Mikołaj Konopka, prezes zarządu Euro Styl oraz Bartosz Skaldawski, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Jedną z ważniejszych informacji była zapowiedź powołania Rady Dziedzictwa Stoczni Gdańskiej, w skład której wejdą, m.in. inwestorzy, przedstawiciele Urzędu Miasta Gdańska oraz instytucje działające w granicach kompleksu. Drugim ważnym podmiotem ma być koordynator planu, który będzie nadzorował przebieg wszystkich działań.

Historia stoczni jest niezwykle bogata, było to miejsce, w którym pracowały tysiące ludzi, miejsce, z którym wiele osób związało swoje życie – mówił Alan Aleksandrowicz, wiceprezydent Gdańska. – Transformacja lat dziewięćdziesiątych odbiła się na przemyśle w całym kraju, nie ominęła też stoczni. Budynki opustoszały, zaczęły popadać w ruinę. Naszym celem jest powstrzymanie tego procesu. Chcemy przywrócić te tereny do życia, wielofunkcyjna dzielnica jest rozwiązaniem tej sytuacji. Pragniemy umiejętnie połączyć dwa elementy historię i nowoczesność. Dlatego w prace nad tym wnioskiem i projektem planu zarządzania zaangażowani byli przedstawiciele władz konserwatorskich, samorządu oraz biznesu.

Wniosek o wpis na listę został złożony przez przedstawicieli rządu 31 stycznia br. w Paryżu.

W uzasadnieniu podkreślono, że „Stocznia Gdańska stanowi znakomity przykład wielkoskalowego zakładu przemysłowego” a „sieć budynków, ulic i otwartych przestrzeni Stoczni Gdańskiej stała się świadkami wydarzeń będących kamieniem milowym w historii świata prowadzących do zjednoczenia demokratycznej Europy. Stocznia Gdańska – miejsce narodzin „Solidarności” i symbol upadku żelaznej kurtyny w Europie, z wielu powodów jest miejscem o ogromnym znaczeniu dla historii świata i wspólnego dziedzictwa ludzkości.”

To bezcenne świadectwo przeszłości, ale także teren znajdujący się w sercu współczesnego miasta – mówiła wiceminister Gawin. - Chcielibyśmy połączyć ze sobą te dwa aspekty i stworzyć na tym obszarze „smart city”, czyli przyjazne miejsce do życia, pracy, wypoczynku, tętniące kulturą, a jednocześnie funkcjonujące z poszanowaniem zabytkowej tkanki kompleksu. Aby to osiągnąć, konieczne jest porozumienie wszystkich interesariuszy, w tym właścicieli poszczególnych obiektów czy służb konserwatorskich. To historyczne porozumienie pozwoli zachować autentyzm i integralność, ale też ożywić ten obszar. Naszym celem jest opracowanie modelu zarządzania, który będzie uwzględniał potrzeby wszystkich stron.

Cykl formalnej oceny wniosku złożonego do Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO w Paryżu rozpoczyna się 1 lutego. Jeżeli nie ma zastrzeżeń w sprawie jego kompletności, następuje proces oceny merytorycznej, który trwa co najmniej 1,5 roku. Pomiędzy marcem br. a majem 2021 r. powinna nastąpić ocena kandydatury przez organizacje doradcze, które dostarczą ocen i rekomendacji najpóźniej na sześć tygodni przed doroczną sesją Komitetu Światowego Dziedzictwa. Ostatnim etapem jest zaprezentowanie kandydatury na sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa. O tym, czy stocznia zostanie wpisana na listę światowego dziedzictwa lub wniosek zostanie odroczony albo odesłany zadecyduje komitet, którego decyzja będzie ostateczna.

Każdego roku państwa mogą zgłosić zaledwie jedną kandydaturę do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.